De afgelopen tijd sneuvelde het ene record op het volgende. Daardoor werd 2023 het warmste jaar sinds de metingen zijn begonnen. Maar het hield niet op: de records sneuvelden verder afgelopen tijd, waardoor dit jaar zeer waarschijnlijk opnieuw recordwarm wordt.
Wereldwijd was oktober 2024 de op één na warmste oktobermaand sinds het begin van de metingen. Het allerwarmste oktobermaand was in 2023. Dit jaar kwam de gemiddelde temperatuur wereldwijd op 15,25 graden. Dat is 0,8 graden boven het klimaatgemiddelde.
Daarmee is oktober de 15e maand in een periode van 16 maanden die 1,5 graden warmer dan het gemiddelde van 1850 - 1900 verliep. Alleen juli 2024 was net iets minder warmer dan 1,5 graden. Dat is volgens de berekening van de Copernicus Climate Change Service (ECMWF) in Europa. Volgens NOAA, een Amerikaans bedrijf was zelfs juli dit jaar 1,5 graden warmer dan het pre-industriële gemiddelde en daarmee is oktober dus de 16e maand op rij die warmer dan 1,5 graden boven het gemiddelde van 1850-1900 verliep. Bij sommige maanden gaat het om hele kleine marges boven of onder de 1,5 graden en de datasets die gebruikt worden, zijn niet precies hetzelfde.
De maandelijkse wereldwijde afwijking/anomalie van de luchttemperatuur ten opzichte van 1850-1900 van januari 1940 tot oktober 2024. Het jaar 2024 wordt weergegeven met een dikke rode lijn, 2023 met een oranje dikke lijn en de overige jaren met dunne grijze lijnen. Bron: Copernicus Climate Change Service/ECMWF (ERA5)
Het afgelopen jaar - dus van november 2023 t/m oktober 2024 verliep al erg zacht. Wereldwijd kwam de gemiddelde temperatuur 0,74 graden uit boven het langjarig gemiddelde tussen 1991 en 2020, én het was naar schatting 1,62 graden boven het pre-industriële periode (1850-1900).
Daarnaast was wereldwijd de gemiddelde temperatuurafwijking voor de eerste 10 maanden van 2024 0,71 graden boven het gemiddelde van 1991 tot 2020. Dat is het hoogste gemiddelde ooit gemeten in deze periode. Ook was het 0,16 graden warmer dan dezelfde periode in 2023 (het warmste jaar nog sinds het begin van de metingen). Daarmee is het nu vrijwel zeker dat 2024 het warmste jaar ooit zal zijn (sinds de metingen zijn begonnen!). Voor 2024 om dit record NIET te halen, moet de gemiddelde temperatuurafwijking voor de rest van het jaar dalen tot bijna nul.
Waarom is anderhalf graad opwarming zo noemenswaardig?!
Er wordt van alles gedaan om klimaatverandering en dan vooral antropogene klimaatverandering een halt toe te roepen. Zo is in 2015 door heel veel landen het Parijs-akkoord ondertekend. In het akkoord werd de bovengrens van 2 graden opwarming ten opzichte van het pre-industriële tijdperk vastgelegd. Dus moeten we alles doen deze grens niet te overschrijven. Het ideaal is eigenlijk om de opwarming te beperken tot 1,5 graden.
De wereldwijde CO2-uitstoot en de bijbehorende temperatuurstijging tot 2100 in 3 scenario's: Onder het huidige klimaatbeleid, onder het toekomstige, optimistische klimaatbeleid en het scenario wat volgens klimaatwetenschappers eigenlijk nodig zou moeten zijn. Bron: the climate action tracker
Gevolgen
Niet alleen de luchttemperatuur, maar ook de oceanen worden warmer. Door de warmere oceanen komt er meer vochtigere lucht in de atmosfeer. Warmere lucht kan ook meer vocht bevatten dan koudere lucht. Dus heb je één hoge luchtvochtigheid en twee warmere en instabielere lucht. Dat zorgt dat weerextremen erger kunnen uitpakken. Denk bijvoorbeeld aan het noodweer in Spanje van ruim een week geleden. Ook zorgt het dat orkanen, tyfoons en tropische cyclonen krachtiger wordt.
Hoewel de jaren 2023 en 2024 maar twee jaren zijn in de afgelopen tijd en het is wel zo dat ze met El Niño gepaard gingen, is het nog een duidelijk signaal dat de wereld aan het opwarmen is en dat we steeds meer moeten gaan doen op deze opwarming tegen te gaan of tenminste zo veel mogelijk te beperken.
