Het is al dagen extreem nat in Midden-Europa. Verantwoordelijk daarvoor is een lagedrukgebied dat van de Italiaanse weerdienst de naam Boris heeft gekregen. En na hevige overstromingen in Roemenië, Polen, Oostenrijk en Tsjechië is Boris nog steeds niet uitgeraasd. Als laatste is nu Italië aan de beurt.
Ostrava (Tsjechië) Foto: ANP
De schade door Boris is enorm. Bruggen, wegen, huizen, dammen en spoorlijnen zijn verwoest. Het dodental staat nu op 18, maar er worden nog mensen vermist. In Midden-Europa lijkt Boris nu uitgeraasd en is het droog. Het gigantische puinruimen kan daar beginnen. Maar voor Italië en de Adriatische kust van de Balkan heeft Boris nog een slotoffensief in petto. Het gaat zelfs weer harder regenen. En dat heeft alle te maken met de ontstaansgeschiedenis van Boris
Nysa (Polen) Foto: ANP
In eerdere blogs over Boris hebben we al gekeken hoe de neerslagsituatie zo extreem kon worden, met op sommige plaatsen tot wel 500 millimeter regen in 48 uur. Dat is meer dan wat er in ons land in een half jaar valt. Boris is ontstaan boven de Middellandse Zee. En dat zeewater is op dit moment extreem warm. Op veel plaatsen meer dan 25 graden. De Adriatische Zee is zelfs nog wat warmer. dat is veel warmer dan normaal in deze tijd van het jaar. En hoe warmer het zeewater, hoe meer vocht er uit verdampt. Dat vocht wordt opgenomen in de lucht, die door klimaatverandering ook warmer is. En hoe warmer de lucht, hoe meer vocht de lucht kan opnemen.
Nysa (Polen) Foto: ANP
We hadden dus te maken met zeer warme en zeer vochtige lucht. En toen kwam het koufront. Door de botsing met hele koude lucht die vanuit het noorden over West-Europa uitstroomde kwam al dat vocht in korte tijd naar beneden.
Zillertal (Oostenrijk) Esther van Straten
Dat die koude lucht zo ver naar het zuiden kon doordringen heeft ook met klimaatverandering te maken. Want daardoor verzwakt de straalstroom. Dat is een stroom met hele krachtige wind op zo'n 10 kilometer hoogte die de begrenzing vormt van warme lucht in het zuiden en de koude lucht in het noorden. Als die straalstroom verzwakt, dan gaat ie meer zwabberen. Vergelijk het met een vlag. Als het hard waait, staat de vlag strak. Maar bij weinig wind gaat de vlag meer kronkelen. Dat gebeurt ook met de straalstroom en daardoor kan warme lucht veel noordelijker en koude lucht veel zuidelijker komen. Dat is ook de reden dat een deel van de neerslag van Boris als een flink pak sneeuw in de alpen viel.
Ook daar is het ergste nu voorbij, maar Italië en de Adriatische Balkankust krijgen het nog voor de kiezen. Want de koude lucht van Boris trekt weer over de Adriatische Zee. En daardoor komt opnieuw heel veel vocht uit het zeer warme zeewater in de lucht. En dat komt dus vooral aan de noordoostkust van Italië en de Adriatische kust van de Balkan naar beneden. Bij ons de komende dagen niets van dat alles. Want boven ons hoofd ligt een groot hogedrukgebied dat voor droog en mooi weer gaat zorgen met hoge temperaturen voor de tijd van het jaar.
