De oostkust van Australië maakt zich op voor de komst van cycloon Alfred. Op zich heeft Australië wel vaker te maken met tropische stormen, maar Alfred doet de zuidoostkust van Queensland aan en dat is iets wat niet vaak voorkomt.
Alfred vandaag 6 maart 2025 voor de oostkust van Australië (bron: NASA)
Tropisch gevaarte
Brisbane en uiteraard ook andere plaatsen aan de zuidoostkust van Queensland maken zich op voor tropische cycloon Alfred. Op dit moment is het tropische gevaarte een cycloon van de categorie 2, met windsnelheden van 95 km/u (doorstaande wind) en uitschieters van 120 km/u. De kerndruk bedroeg tijdens de laatste waarneming 986 hPa. Alfred trekt met een slakkengangetje van 9 km/u in westelijke richting. Naar verwachting komt Alfred in de loop van vrijdag bij Brisbane aan land.
Onstuimig en een ruwe zee bij Coolangatta door nadering van cycloon Alfred (foto: ANP)
Anthony of Alfred?
Op 20 februari ontwikkelde zich een lagedrukgebied boven de Koraalzee, grofweg tussen Port Moresby (Papoea Nieuw-Guinea) en Cairns (Australië). In de dagen daarna diepte het laag verder uit en groeide uit tot een tropische storm. Op 22 februari kreeg de storm vervolgens een naam van de Australian Bureau of Meteorology (BOM). Volgens de alfabetische namenlijst zou dat Anthony moeten zijn, maar om verwarring en ongemakkelijke associatie te voorkomen met de huidige Australische minister president (Anthony Albanese) is besloten om de storm Alfred te noemen.
De route die Alfred sinds 20 februari heeft afgelegd. (bron: Zoom Earth)
Veilig boven zee
In de laatste dagen van februari trok Alfred gestaag in zuidelijke richting. Op 25 februari werd Alfred een categorie 3 cycloon en op 27 & 28 februari zelfs even cat 4. Ondertussen werd Alfred nauwlettend in de gaten gehouden, maar vooralsnog bleef de cycloon ver uit de kust van Australië. Op 4 maart arriveerde Alfred ter hoogte van Brisbane en toen werd ook duidelijk dat de cycloon in de richting van Australië zou trekken. In eerste instantie leek het erop dat Alfred vandaag al aan land zou gaan, maar door een wegvallende achtergrondstroming maakte de cycloon een zogenaamde ‘loop-the-loop’. Op de kaart lijkt het op een looping, een cirkelvormige beweging, waardoor de cycloon zich even weer richting zee bewoog.
De categorieën van orkanen/cyclonen op een rij.
Ongewoon warm zeewater
Het komt overigens zelden voor dat een tropische cycloon zo veer naar het minder warme zuiden afzakt. Normaal komen de tropische stormen langs de noordkust voor. Dat heeft alles te maken met het zeer warme zeewater, wat de voedingsbodem is voor het ontstaan van cyclonen. Dit jaar is het zeewater op de zuidelijker breedtegraden veel warmer dan normaal, waardoor cyclonen ook verder naar het zuiden kunnen trekken. Een van de mogelijke oorzaken van het warme zeewater is La Nina. Het is ook niet uitgesloten dat klimaatverandering hierin een rol speelt.
Cycloon Wanda 1974
De laatste keer dat Brisbane en omliggende regio te maken had met een cycloon was in 1974. Op 24 januari van dat jaar veroorzaakte cycloon Wanda overstromingen, verdronken er 12 mensen en was de schade enorm. Duizenden huizen kwamen onder water te staan en de totale kosten werden beraamd op 200 miljoen dollar. Wanda was net als Alfred een traag verplaatsende cycloon, waardoor er in een aantal dagen tijd op sommige plekken meer dan 1000 mm regen viel.
In de loop van vrijdag, mogelijk zelfs zaterdag pas komt Alfred in de buurt van Brisbane aan land. De trage verplaatsing maakt de verwachting erg lastig. (bron: BOM)
Enorme regenval
De zuidoostkust van Queensland moet er toch aan geloven. Alfred komt eraan en steden als Brisbane, Gold Coast en Sunshine Coast krijgen het flink te verduren. Dit is overigens een dichtbevolkt gebied en ongeveer 4 miljoen mensen krijgen te maken met de grillen van Alfred. Over een kustlengte van maar liefst 400 km krijgt men te maken met enorm hoge golven, heel veel regen en natuurlijk heel veel wind. Door de hoge golven en hevige regenval is de kans op overstromingen de komende dagen erg groot. Omdat Alfred zich maar langzaam verplaatst kan er enorm veel regen vallen in korte tijd. Tot en met zondag wordt door het ECMWF-model meer dan 700 mm regen verwacht in een groot gebied langs de kust. Het is niet ondenkbaar dat de hoeveelheden plaatselijk oplopen naar 900 mm of meer. Even ter vergelijk, in Nederland valt in een heel jaar zo’n 800 mm(!)
Er wordt over een groot gebied meer dan 700 mm berekend, maar plaatslijk kunnen de neerslaghoeveelheden nog wel eens oplopen richting 900 mm of meer (bron: ECMWF/WXCharts).
Monstergolven
De harde wind zal ook veel schade veroorzaken. De wind zorgt nu al voor problemen in de energievoorziening; 10.000 huishoudens zitten zonder stroom. Op het moment dat Alfred de kust nadert neemt de wind alleen maar verder in kracht toe. Op vrijdag zal er langs de kust windkracht 12 staan, orkaankracht! Door de harde wind is de zee langs de kust nu al erg ruw en de golfhoogtes nemen met het uur alleen maar verder toe. Een meetboei registreerde op open zee ter hoogte van Golden Coast al een golf van maar liefst 12,4 meter!
Gold Coast, Australië - Ondanks de waarschuwingen begeeft een enkeling zich nog op het strand. (foto: ANP)
