Seizoenen
Op 1 september begon de meteorologische herfst. Dat is eigenlijk bepaald door meteorologen zelf. Ieder seizoen duurt precies drie maanden lang. De reden hiervan is dat het een stuk eenvoudiger is om alle klimatologische gegevens bij te houden. In onderstaande tabel is de indeling te zien wanneer de meteorologische seizoenen starten. Astronomische seizoenen beginnen niet altijd op dezelfde datum maar ergens rond de 21ste. De exacte start van een astronomisch seizoen wordt bepaald door de stand van de zon ten opzichte van de aarde.
Begin van de meteorologische en astronomische seizoenen in 2021
Wat heeft de zon ermee te maken?
De aarde maakt twee rotaties namelijk om z’n as in ongeveer 24 uur en om de zon waar de aarde ongeveer een jaar over doet. In de astronomie worden de seizoenen bepaald door het moment dat de zon op de evenaar of op een van de keerkringen (Kreefts- of Steenboks-keerkring) komt. Dat is meestal rond de 21ste maar dat verschilt per jaar. Morgen begint de herfst dus op 22 september. De zon staat dan precies boven de evenaar. Dat betekent dat de dag en de nacht even lang duren. Dit moment noemen we een equinox en valt morgen dus om precies te zijn om 21:21 uur. De start van de zomer viel dit jaar op 21 juni. Dan staat de zon dus precies op de Kreeftskeerkring en valt de langste dag. Doordat de rotatieas van de aarde iets gekanteld staat staat het hele noordelijke halfrond in de zon en blijft het rond de langste dag de hele dag licht op de Noordpool terwijl het dan op de Zuidpool de hele dag donker is. In de winter is dat precies omgekeerd.
Equinox
21,22,23 of misschien wel 25?
Maar hoe komt het dan dat de ene keer de herfst op 21 september start en andere jaren op 22 of 23 september. Dat heeft enerzijds te maken met de ellipsvormige baan die de aarde om de zon aflegt en anderzijds met de gekantelde aardas. Die staat iets uit het “lood”, een beetje scheef dus, waardoor de seizoenen soms iets eerder of wat later starten. Om te zorgen dat het niet gebeurt dat de herfst op 25 september start wordt eens in de vier jaar een schrikkeljaar ingelast en dus een dag extra ter compensatie waardoor dus de herfst weer eerder van start gaat.
Elliptische baan van de aarde om de zon
Herfstweer op komst?
Ondanks de tekenen in de natuur blijft echt herfstweer met storm en veel regen nog even weg. Morgen is het vrij zonnig en wordt het maximaal 21 graden. Om 21:21 uur start dan de astronomische herfst. Donderdag is er wat meer bewolking en kan er een klein beetje regen vallen. Daarna ziet het er vriendelijk uit met een mix van zon en wolken en wordt het zaterdag lokaal 24 graden. Heerlijk nazomeren dus. Pas op zondag kan er weer een bui vallen.
Mist en koudere nachten, tekenen van de herfst. Foto: Anja Valentijn
Herfstblad Foto: Joyce Derksen
Herfst
Het weggewaaide blad
Is 't einde van een droom
De nerven stilaan sterven
Uit heimwee naar de boom
Toon Hermans
