Van echt winterweer is er nog geen sprake. Het is eerder herfstachtig met wat bewolking en regen, soms een beetje zon en af en toe heel veel wind! Al dit wisselvallige weer,wordt veroorzaakt door fronten!
Wat is een front?
Een front is de de overgang naar een andere luchtsoort. Er zijn verschillende fronten met ook verschillende eigenschappen. We onderscheiden drie typen fronten: een warmtefront, een koufront en een occlusie.
Warmtefront
Een warmtefront is op de weerkaart herkenbaar aan een rode lijn met aan de voorzijde halve rondjes. Dit front vormt de voorste begrenzing van warme of zachte lucht.
Een warmtefront ontstaat wanneer de warme lucht tijdens horizontale verplaatsing de koude lucht tegenkomt. Bij een warmtefront verplaatst de warme lucht het eerst over de koude lucht omdat warme lucht lichter is dan koude. De helling bij een warmtefront is groot zodat de koude lucht slechts geleidelijk zal worden verdreven, het laatst aan het aardoppervlak.
Bij een warmtefront zie je vaak het volgende: voor het front uit neemt de hoge sluierbewolking toe (cirrus-wolken). Gebeurt dit in de vroege ochtend, dan is vaak een morgenrood zichtbaar doordat de ijskristallen van de hoge sluierbewolking worden gebroken. Een bekende weerspreuk waar wel enige waarheid in zit luidt dan ook: "Morgenrood, water in de sloot". Daarbij daalt de luchtdruk geleidelijk. De temperatuur aan de andere kant stijgt weer geleidelijk als het warmtefront nadert. Ook krimpt de wind (draait tegen de wijzers van de klok).
Regen bij een warmtefront (foto: Ben Saanen, Budel)
De neerslag die gepaard gaat met een warmtefront zit zo'n 400 km voordat het warmtefront passeert en kan langdurig zijn. Tijdens passage van het warmtefront stabiliseert de luchtdruk. Na passage van het warmtefront wordt het geleidelijk droog en is de temperatuur bij een ruimende wind (draait met de wijzers van de klok mee) verder opgelopen.
Koufront
Een koufront herken je aan een blauwe lijn met aan de voorzijde driehoekje. Deze lijn vormt de voorste begrenzing van koude of koele lucht.
Een koufront vormt zich als koude lucht warme lucht tegenkomt. De warme lucht wordt dan het eerst aan het aardoppervlak vervangen door koudere lucht. Dit komt doordat koude lucht als het ware vooruit wordt geduwd onder de warmere lucht, want koude lucht is dichter en zwaarder als warme lucht. De helling van een koufront is klein zodat de warme lucht snel door koude lucht wordt verdreven. Deze verandering kan met heftig weer vergezeld gaan.
Bij een koufront kom je de volgende eigenschappen tegen: een smalle zone met (zware) regen of enkele regen- of onweersbuien en eventueel ook met windstoten/hagel en een dalende luchtdruk. De wind krimpt tijdelijk (draait tegen de wijzer van de klok) en neemt flink in kracht toe. Vlak na passage van het koufront ruimt de wind (draait met de wijzer van de klok mee) en stijgt de luchtdruk snel. Het zicht is tijdens passage van het koufront matig of slecht, maar daarna verbeteren de condities (helder zicht en opklaringen).
Een bui buienwolk, die vaak gepaard gaat met de passage van een koufront (foto: Sjef Kenniphaas, Egmond aan Zee)
Occlusie
Een occlusie is te herkennen aan een paarse lijn met de half ronde bolletjes die worden afgewisseld met een driehoekje. Een occlusie kan zowel eigenschappen hebben van een warmtefront als een koufront.
Bij een occlusie gaat het om een koufront dat een warmtefront inhaalt (een warmtefront verplaatst zich namelijk minder snel dan koufront). Een occlusie kan dan ook de eigenschappen hebben van een warmte- als een koufront. In de winter heeft een occlusie vaak warmtefront- eigenschappen en in de zomer juist de eigenschappen van een koufront. De plaats waar het koufront het warmtefront inhaalt wordt ook wel het occlusiepunt genoemd en kan vergezeld gaan van veel neerslag.
Wat gebeurt er momenteel boven Nederland?
Het weer van nu is een goed voorbeeld van een warmtefront. Het is namelijk bewolkt met lichte regen. Achter dit warmtefront zit warme lucht, waardoor de komende nacht zacht verloopt met minima niet veel kouder dan een graad of 9.
Morgen wordt het vrij warm voor de tijd van het jaar. De maxima lopen op naar een graad of 10 op de Wadden tot lokaal 17 graden in het zuiden! Het record voor de maand december staat op 15,3 graden in De Bilt. De verwachte temperatuur in De Bilt is 14 graden, dus dit landelijke record sneuvelt morgen waarschijnlijk niet, maar regionaal kunnen er misschien enkele records worden gebroken.
