Het wordt morgen een spannende weerdag! Zeker voor sneeuwliefhebbers… De eerste serieuzere sneeuw van dit winterhalfjaar staat namelijk op de planning. Alhoewel, er zit wel een addertje onder het gras: er is namelijk nog wel wat onzekerheid. In de blog van vandaag bespreken we de situatie uitgebreid. 

Lagedrukgebied precies over ons land

We hebben deze situatie te danken aan een depressie die in de nacht van zondag op maandag boven het kanaal ontstaat. Dit lagedrukgebied zet vervolgens koers richting Nederland, om daarna overdag precies over ons land heen te trekken!

Figuur 1: De situatie op de weerkaart maandagmiddag. Een lagedrukgebied ligt precies boven onze omgeving.

Hieromheen draait zowel warme (rode pijlen) als koude (blauwe pijlen) lucht. Die informatie is super belangrijk om te bepalen of we sneeuw krijgen ja of nee! Goed om te weten: de wind waait bij een lagedrukgebied op ons halfrond altijd tegen de wijzers van de klok in. 

Heel veel neerslag

Rond die lagedrukgebied valt dus ook veel neerslag. De totale neerslagsommen voor maandag liggen in de orde van 20-30 mm, dat is aan aardige slok water! En het was al niet bepaald te droog de laatste tijd… 

Figuur 2: De Buienradar +24 uur vooruit voor maandagochtend 10.00u. In heel Nederland regent het! Dit is ook in het moment dat in het oosten van het land de eerste sneeuwvlokken kunnen gaan vallen... Bekijk de +24 uur radar hier zelf. 

Ter vergelijking, in de maand november valt normaal gesproken zo’n 80 mm in De Bilt. Deze maand is daar echter al 135 mm gevallen en dat getal loopt morgen dus weer verder op!

Strijd tussen warme en koude lucht

Terug naar die warme en koude lucht die om dat lagedrukgebied heen draaien. Die bepalen dus in grote mate of en zo ja, waar het morgen gaat sneeuwen. De koude lucht draait om het lagedrukgebied heen en wint in het oosten en noorden steeds meer terrein. De zachte lucht komt juist vanuit het westen en wint in het zuiden steeds meer terrein!

Figuur 3: De temperaturen maandagochtend om 10.00u en maandagmiddag om 16.00u. Om 10.00u zijn er nog bizar grote verschillen met 0,3 graden op de Veluwe en bijna +10 graden in het zuidwesten. 's Middags "draait" de warme en koude lucht vervolgens Nederland binnen. De koude lucht gaat het uiteindelijk 's avonds overal winnen, maar daarover straks meer. Je kunt trouwens hier zelf de temperatuur tot wel +48 uur vooruit bekijken! 

Dit zie je ook duidelijk aan de windrichtingen. Overdag komt de wind in het oosten en noorden uit oostelijke richting (over land, niet over de warme zee). In het zuidwesten komt de wind juist uit westelijke richting. Dat verklaart de grote verschillen.

Figuur 4: De windrichting en snelheid maandagmiddag om 16.00u. Je ziet duidelijk hoe de wind om het lagedrukgebied heen draait en ook dat dat de grote verschillen binnen Nederland kan verklaren. 

Het lijkt trouwens misschien vreemd dat de “koude” lucht vanuit het zuiden om het lagedrukgebied heen draait, maar zo gek is dat niet. Die kou zat daar namelijk al (daarom vroor het vanochtend ook) en kwam ooit wel uit het noorden, maar komt nu weer terug omhoog.

Vooral oosten kans op sneeuw

Dan de situatie op maandag, hoe ziet die precies eruit? ’s Ochtends regent het dus al in heel het land, misschien vallen er al wat vlokken (natte) sneeuw in Limburg, maar daar komt de warme lucht al snel opzetten en verdwijnt dit weer. Op sommige plekken in het oosten en noorden gaat de regen juist weer over in sneeuw. Dit komt dus door de koude wind uit het oosten en een concept wat we neerslagafkoeling noemen. Doordat het zo hard regent, koelt de lucht af, waardoor het uiteindelijk in sneeuw kan veranderen! Daarover schreven we eerder deze blog.

Figuur 5: De weerkaart voor maandag overdag! Grote verschillen tussen het westen en het oosten.

Neerslagafkoeling en bodemwarmte

Door neerslagafkoeling daalt de temperatuur in het oosten dus misschien tot het vriespunt. Verder naar het noorden, waar het wel koud is, regent het wat minder hard. Daarom koelt het minder af en valt er vooral natte sneeuw die niet zo goed blijft liggen. Ook is de bodem nog erg warm (we hebben nog geen serieuze kou gehad dit jaar) en regent het van tevoren. Op een natte bodem blijft sneeuw altijd minder goed liggen.

Waar maken ze dan de grootste kans op sneeuw die blijft liggen? Dat is vooral het oosten van het land. Twente en de Achterhoek zijn goede kanshebbers, maar ook de Veluwe heeft een goeie kans op serieuze sneeuw! Dit komt natuurlijk vooral door het hoogteverschil: hoe hoger je zit, hoe kouder het is. 

 Figuur 6: Het verwachte sneeuwdek rond 18.00u maandagavond. Deze kaart is puur indicatief! Er kan altijd nog wat veranderen, zoals hieronder beschreven staat.

Pin jezelf trouwens niet te veel vast aan deze kaart, de situatie is namelijk nog best onzeker. Als dit lagedrukgebied maar een paar kilometer naar het zuiden verplaatst, betekent dat dus ook dat het een paar kilometer zuidelijker gaat sneeuwen. En de positie staat nog niet helemaal vast, dus de meeste sneeuw zou ook nog ten noorden of zuiden van dit gebied kunnen vallen! De laatste updates hou je uiteraard in de gaten via ons uitgebreide weerbericht en social media kanalen. 

In de avond op meer plekken sneeuw

’s Avonds trekt het gebied met sneeuw naar het zuiden weg, waardoor ook daar de koude lucht binnen komt vallen. Dit betekent dat het dan ook in Utrecht, heel Gelderland, Brabant en Limburg kan gaan sneeuwen en daardoor dus ook glad kan worden. Dat hier echter meer dan een paar centimeter van blijft liggen is niet de verwachting. Het KNMI heeft hier echter wel code geel voor afgegeven! Uiteraard geldt maandag ook in de andere provincies die kans maken op (natte) sneeuw code geel. Alle actuele waarschuwingen vind je hier.

Sneeuw gemist? Niet getreurd!

Ook de komende dagen zijn er namelijk kansen op wat serieuzere sneeuwval! Zo passeert in de nacht van dinsdag op woensdag mogelijk een actieve storing met felle winterse buien, waardoor het ook tijdelijk wit kan worden. Donderdagavond en in de nacht naar vrijdag is er vanuit het zuiden ook weer kans op serieuze sneeuw, maar dit is nog erg onzeker. De temperaturen liggen eerst nog rond de 5 graden, maar dalen daarna tot 2 á 4 graden en dat is fris voor de tijd van het jaar. ’s Nachts en ’s ochtends kan het gaan vriezen, met mogelijk gladheid door ofwel sneeuwbuien, ofwel bevriezing van natte weggedeelten. Een typisch Nederlands kwakkelwintertje dus! 

Figuur 7: De meerdaagse verwachting voor komende week. Het blijft licht winters in Nederland met soms kans op winterse buien, sneeuw, regen en kans op gladheid in de nacht en ochtend.