Voor veel mensen zijn de zomerse dagen die nu aanbreken een welkome afwisseling van de regen die ons land de afgelopen 9 maanden teisterde. Naast warm wordt het deze week ook zonnig, en dat in de periode van het jaar waarin de zon het krachtigst is. Om onze huid, die dit jaar nog weinig gewend is, te beschermen, is het goed om even op de UV-kracht te letten!
UV-straling
De energie van de zon bereikt de aarde in de vorm van elektromagnetische stralen, oftewel zonnestralen. Zonnestralen hebben verschillende golflengtes en worden daar volgens onderverdeeld. Denk hier aan infrarood, visueel en ultraviolet. Sommige zonnestralen, zoals UV-stralen zijn schadelijk voor je huid en kan zelfs huidkanker veroorzaken. Er zijn drie verschillende ultraviolet-stralen, namelijk UV-A, UV-B en UV-C. Laatstgenoemde wordt tegengehouden door de ozonlaag en bereikt dus niet het aardoppervlak. UV-B verkleurt je huid en kan ervoor zorgen dat je verbrandt. Het enige voordeel van UV-B is dat het gunstig is voor de vorming van vitamine D. UV-A veroorzaakt weer de dodelijkste vorm van huidkanker, namelijk melanomen.
UV-A en UV-B zijn de gevaarlijke types zonnestraling.
Natuurlijke bescherming
De atmosfeer beschermt ons een beetje tegen de schadelijke stralen van de zon: er bereikt slechts 1000 W/m2 van de energie van de zon het aardoppervlak. De deeltjes in de atmosfeer en de wolken reflecteren van de uitstraling (energie) van de zon terug naar de ruimte. Bij meer bewolking en vooral dikkere bewolking, worden meer van deze zonnestralen terug de ruimte in gereflecteerd.
Zonkracht
Verder is de zon niet altijd even krachtig. Tijdens de winter kan je zeker niet zo makkelijk verbranden als tijdens de zomer en dat heeft niets te maken met de luchttemperatuur. Het komt door de stand van de zon. In de wintermaanden staat de zon laag boven de horizon. De zonnestralen moeten een relatief lange weg door de atmosfeer afleggen met als gevolg een lagere zonkracht. In de zomermaanden staat de zon juist veel hoger aan de horizon. De zonnestralen leggen dan een veel kortere weg af door de atmosfeer, waardoor de zonkracht hoger is. Om aan te geven hoe krachtig de zon op een bepaalde dag is, wordt er van zonkracht gebruik gemaakt. Het is een indicatie van hoeveel UV-straling het aardoppervlak bereikt en wordt op een schaal van 1 tot 10 uitgedrukt. We noemen het ook wel de UV-index. Hoe hoger de waarde, hoe hoger de zonkracht en hoe gevaarlijker het is die dag in de zon te zijn.
Zo ontwikkelt de zonkracht zich door het jaar heen, we zitten nu op het theoretische maximum.
UV-index 7!
Het jaarlijkse maximum in de zonkracht valt eind juni, daar zitten we nu dus precies in. De komende dagen lijkt het erg zonnig te worden, al ontstaan ’s middags af en toe wat vriendelijke stapelwolken. De UV-index ligt tussen de 7 en 8 op deze dagen. Het is natuurlijk afhankelijk van je huidtype, maar veel mensen verbranden bij deze intensiteit al binnen een kwartiertje! Het bijzondere dit jaar is dat deze periode met hoge UV-intensiteit volgt na maanden waarin onze huid nog weinig aan krachtige zonnestralen heeft kunnen wennen. Ook dat is dus een reden om een beetje op te passen en je in te smeren. Maar met de zomervakantie in het vooruitzicht is het niet verkeerd dat onze huid de komende dagen even aan het zomerse zonnegeweld kan wennen.
Met de huidige zonkracht verbranden veel huidtypes al binnen 15 minuten.
Prachtig zomerweer
De zon stuwt het kwik ook flink op. Vanmiddag wordt het op de meeste plaatsen al 25 graden, morgen tot en met donderdag komen daar nog een paar graden bij. In het zuiden is de tropische 30 graden lokaal niet uitgesloten. Aan de kust is het ’s middags regelmatig wat koeler door een opstekende zeewind. De zon wordt vandaag en morgen afgewisseld met wat vriendelijke stapelwolken. Op woensdag en donderdag kunnen de stapelwolken wat groter zijn en voor langere tijd de zon hinderen, ook is het dan wat meer drukkender. Op donderdag is zelfs een enkele (onweers)bui niet uitgesloten. Vanaf vrijdag gaat het roer om en krijgen we weer koeler weer en wat neerslag. Al lijkt het weekend wel weer redelijk droog te gaan verlopen!
De verwachting ziet er de komende dagen nog prachtig zomers uit!
Magdel Erasmus
Leander de Wit
