We kennen het allemaal: de thermometer geeft een bepaalde temperatuur aan, maar het voelt veel kouder of juist warmer aan. Dit verschil komt door de gevoelstemperatuur, een combinatie van verschillende factoren die bepalen hoe warm of koud we het daadwerkelijk ervaren. Maar wat beïnvloedt de gevoelstemperatuur precies, en waarom is het belangrijk om hier rekening mee te houden?
Wat is gevoelstemperatuur?
Gevoelstemperatuur is de temperatuur die ons lichaam ervaart onder invloed van omgevingsfactoren zoals wind, luchtvochtigheid en zonnestraling. Dit verklaart waarom een winterdag met harde wind veel kouder aanvoelt dan een windstille dag met dezelfde temperatuur. Het is een subjectieve maat, maar meteorologen hebben formules ontwikkeld om dit effect te berekenen.
Windchill factor gevangen in een tabel. Bij een temperatuur van 5 graden en een windkracht 5 voelt het alsof het rond 0 graden is.
De invloed van wind
Wind speelt een grote rol in hoe we kou ervaren. Wanneer het waait, wordt de warme luchtlaag rondom ons lichaam sneller weggeblazen, waardoor we sneller afkoelen. Dit staat bekend als de ‘windchill-factor’. Bij temperaturen rond het vriespunt kan een harde wind ervoor zorgen dat het aanvoelt als -10°C of nog kouder.
Zonder wind houdt je lichaam beter zijn warmte vast.
Met wind voelt het dus kouder dan het daadwerkelijk is
Luchtvochtigheid en warmte
In de zomer is luchtvochtigheid een belangrijke factor. Een hoge luchtvochtigheid zorgt ervoor dat zweet minder goed verdampt, waardoor het lichaam minder effectief afkoelt. Dit maakt warme dagen benauwder en vermoeiender. Daarom kan een dag van 30°C met hoge luchtvochtigheid aanvoelen als 35°C of meer.
De rol van zonnestraling
Zonlicht heeft ook een grote invloed op hoe warm we ons voelen. In de winter kan een zonnige dag het aangenamer maken, terwijl een bewolkte dag met dezelfde temperatuur juist kouder aanvoelt. De straling van de zon warmt onze huid en kleding op, wat de gevoelstemperatuur verhoogt.
Vanmiddag is er nauwelijks zon, maar er staat wel een stevige wind.
Waarom is gevoelstemperatuur belangrijk?
Gevoelstemperatuur is niet alleen interessant, maar ook praktisch belangrijk. In de winter kan een lage gevoelstemperatuur het risico op onderkoeling en bevriezing vergroten. In de zomer verhoogt een hoge gevoelstemperatuur de kans op uitdroging en hitteberoerte. Door rekening te houden met gevoelstemperatuur kunnen we ons beter kleden en voorbereiden op verschillende weersomstandigheden.
Vanochtend scheelde het op veel plekken 6 graden!
Hoe bescherm je jezelf?
- In de winter: Draag meerdere lagen kleding, bescherm je huid tegen de wind en blijf in beweging om warm te blijven.
- In de zomer: Draag lichte, ademende kleding, drink voldoende water en zoek schaduw op tijdens extreme hitte.
De komende tijd is het koud met soms aardig wat wind. Check voor vertrek dus hier de gevoelstemperatuur.
