Hoe kan het nou dat de temperaturen ‘s nachts zo laag zijn, terwijl ze overdag oplopen tot lenteachtige waarden! De zonkracht is halverwege Februari nog niet zo hoog, dus er is meer aan de hand. Alles over subsidentie & stralingsnachten!
Koude nachten
Laten we beginnen bij het begin. Hoe komt het dat het ’s nachts zo erg kan afkoelen? Dat heeft alles te maken met het heldere en rustige weer van de afgelopen tijd. Als er ’s nachts geen bewolking is, kan het veel kouder worden. We noemen dat ook wel stralingsnachten: de warmte die het aardoppervlak overdag heeft opgeslagen, kan makkelijk afgegeven worden aan de atmosfeer. Het gevolg: flinke afkoeling. Bewolking werkt daarentegen als een deken over de atmosfeer en gaat die afkoeling tegen. 
Figuur 1: Bij een heldere hemel kan het veel sneller afkoelen dan een situatie met bewolking. De bewolking is dan een soort deken.
Ook wind speelt hier echter een rol. De aarde koelt namelijk vooral af aan het oppervlak (de temperatuur aan de grond is in dit soort situaties veel lager dan de temperatuur op 1,5 m hoogte), waardoor er een koude laag ontstaat. Het kan flink afkoelen, want de bodem is nog niet zo warm, aangezien het winter geweest is. Zo ontstaat een inversie, waardoor de temperatuur op hoogte warmer is dan de lucht aan de grond. 
Figuur 2: De situatie tijdens een inversie; hoe hoger je gaat hoe warmer het in eerste instantie wordt doordat het aan de grond afkoelt. Rond de 300 m hoogte is het 's nachts dan nog 15 graden, terwijl het aan de grond vriest.
Als er wind staat, kan deze warme lucht van bovenaf mengen met de lucht eronder, waardoor de inversie niet ontstaat. In dat geval heb je de normale situatie zoals we dat gewend zijn: hoe hoger in de atmosfeer, hoe kouder het wordt.
Figuur 3: Een voorbeeld hoe een normale situatie eruit ziet: hoe hoger je komt, hoe kouder het wordt. De inversie rond 300 m is daarmee dus ook verdwenen. Die 25 graden gaan we trouwens nu niet redden, hoor, dit is puur ter illustratie ;)
Warme dagen
Nu we weten hoe de koude nachten ontstaan, kunnen we kijken hoe het dan komt dat het overdag zo warm is. Normaal denk je: helder weer in februari levert koud weer op. In dit geval niet, want de lucht op grote hoogte is dus ontzettend warm. Dat komt doordat er met een zuidelijke stroming hele warme lucht vanuit Afrika onze kant op gestuwd wordt.
Figuur 4: De huidige drukverdeling. Vanuit Spanje en Afrika wordt hele warme lucht aangevoerd. Ook liggen we in de buurt van een hogedrukgebied.
Op hoogte is het dus nog warm, waardoor de zon maar een heel klein gedeelte van de atmosfeer op hoeft te warmen. Het opwarmen van alleen dat onderste deel gaat veel sneller dan het opwarmen van de hele atmosfeer, waardoor het overdag erg warm kan worden! In de winter leiden deze situaties vaak ook tot mist en bewolking, doordat een inversie een soort deksel op de atmosfeer vormt. Als de lucht vochtig genoeg is tenminste, maar in dit geval is de aangevoerde lucht gortdroog. Dit komt mede door zogeheten “subsidentie”. In een hogedrukgebied heb je te maken met dalende luchtbewegingen, waardoor de lucht nog eens extra opwarmt en uitdroogt (hetzelfde als bij föhn). 
Figuur 5: De situatie als er een hogedrukgebied boven ons hoofd ligt. Door dalende luchtbewgingen droogt de lucht uit en warmt op, waardoor het na een koude nacht aan de grond, op hoogte nog steeds erg warm kan zijn! Als de lucht vochtig is, ontstaat er mist of bewolking, maar in dit geval is dat niet zo en kan het overdag dus flink opwarmer! De zon hoeft namelijk alleen de koudere laag te verwarmen.
Ook voor de luchtkwaliteit is het niet bevorderlijk, omdat alle uitstoot van fabrieken en auto’s blijft hangen in de onderste lagen van de atmosfeer.
Hoe lang houdt het lenteweer nog aan?
Als we een kijkje in de toekomst nemen, zien we dat het hogedrukgebied nog wel even boven ons hoofd blijft liggen. Dinsdag en woensdag hebben we een klein dipje met meer bewolking en kan er een heel klein beetje regen vallen, maar de dagen erna lijkt het warme weer gewoon weer terug te komen! Zo begint de lente dit jaar wel heel vroeg, maar vergeet niet, ook in maart kan het nog vriezen en sneeuwen! 
Figuur 6: De komende dagen blijft het gewoon prachtig lenteweer! Dinsdag en woensdag vallen een beetje tegen, maar zelfs dan ligt de temperatuur nog ruim boven normaal.
