Vanaf half juli kwam de zomer in Nederland echt op stoom. De eerste week van september is zelfs met afstand de warmste ooit gemeten. Maar daar gaat volgende week echt verandering in komen: het wordt dan juist behoorlijk fris voor de tijd van het jaar met een herfstachtig weerbeeld.

Na een regionaal twijfelende start weet de zon deze zaterdagmiddag op de meeste plaatsen goed door te breken. De temperatuur schiet daarbij gelijk omhoog naar zomerse waarden van 25 tot 28 graden in een groot deel van het land: alleen in het noorden blijft het enkele graden koeler. Een klein lagedrukgebiedje dat ons weer al enkele dagen - in meer of mindere mate - beïnvloed, zorgt vanavond voor wat onstabiliteit. Met name in het zuidwesten is kans op enkele (stevige) onweersbuien. Daarachter zit koelere lucht, waar we morgen in terecht komen.

In verband met de kans op onweersbuien is voor Zeeland code geel actief. Door veel regen in korte tijd en windstoten is kans op enige overlast.

Het Duitse weermodel ICON voor zaterdagavond laat: Vooral in Zeeland is kans op enkele stevige (onweers)buien met veel regen in korte tijd. Bron: Wetterzentrale.

Noordwestelijke stroming

Na de afgelopen weken vooral een stroming uit zuidelijke richtingen te hebben gehad, wordt volgende week lucht aangevoerd vanuit het noordwesten. Zo komt met een flinke snelheid koude lucht helemaal uit het hoge noorden onze kant op. Op 1.500 meter hoogte dalen de temperaturen tot rond het vriespunt, wat zo'n 8 graden lager is dan het klimaatgemiddelde. 

Doordat de nog behoorlijk warme Noordzee - de zeewatertemperaturen liggen rond 20°C - zal de afwijking op neushoogte wat minder extreem zijn. Maar toch, met amper 15 graden op woensdag liggen de temperaturen meerdere graden onder het klimaatgemiddelde. Dat is natuurlijk een groot verschil met de zomerse temperaturen van vandaag. De laatste keer dat de temperaturen op zo'n laag niveau uitkwamen, was in de eerste helft van juli.

De verwachte temperatuurafwijkingen op 1.500 meter hoogte voor halverwege volgende week volgens het Amerikaanse weermodel. Na een lange periode met veelal bovennormale temperaturen komen we in véél frissere lucht terecht. Bron: WXCharts.

Herfstachtig weerbeeld

Het is niet alleen de temperatuur die aan verandering onderhevig zal zijn. Eigenlijk alles wat je bij 'herfstweer' zou verwachten komt volgende week wel voorbij. In de loop van maandag neemt de kans op een paar stevige regenbuien toe, en ook dinsdag en woensdag blijft het behoorlijk wisselvallig. Dat geldt zeker voor de kustgebieden, door zogenaamde kustconvergentie.

De paraplu bij de hand houden lijkt dus wel verstandig, al is het vooral dinsdag dan wel weer oppassen voor een ander weerfenomeen: windstoten. In het noordwestelijk kustgebied is namelijk kans op windvlagen van zo'n 75 km/h. Ook heeft de zon het dan erg moeilijk.

De verwachting voor de komende vijf dagen.

Donderdag lijkt het weerbeeld weer iets vriendelijker te worden, met minder buien, meer ruimte voor de zon en wat minder wind. Omdat we dan nog wel volop in de frisse lucht zitten wordt het overdag alsnog niet veel warmer dan zo'n 16 graden. 's Nachts kan het tijdens opklaringen ook flink afkoelen, met temperaturen die plaatselijk misschien wel dalen tot amper vijf graden boven het vriespunt. Heel uitzonderlijk is dat trouwens niet: in 2012 en 2018 dook op 1 september de temperatuur aan de grond al tot iets onder nul.

Gedaan met het (na)zomerweer?

Dat het vanaf maandag herfstachtig weer wordt betekent natuurlijk niet dat de kansen op nazomerweer deze herfst zijn verkeken. September telt tegenwoordig gemiddeld 12 warme dagen met temperaturen van 20°C of meer, en voor oktober ligt het klimaatgemiddelde nog op 2 warme dagen.

Kijkende naar de weerpluim laat het merendeel van de 50 berekeningen rond volgend weekend weer een stijgende trend in de temperatuur zien, waarbij de kans op temperaturen van boven de 20°C ongeveer fifty-fifty is. Doordat hogedrukgebieden meer invloed zouden kunnen krijgen neemt ook de neerslagkans dan weer wat af. Al met al kan het later in de maand - met een beetje geluk - dus gewoon nog nazomers weer worden. 

De weerpluim van het Europese weermodel. Na een flinke dip halverwege volgende week laten de meeste berekeningen weer hogere temperaturen zien. Bron: KNMI.

Geschreven door Jelmer van der Graaff