Afgelopen maanden was het wereldwijd weer erg warm. Sommige landen kampten met de warmste zomer in meer dan 100 jaar! Ook was het wereldwijd de warmste zomer sinds de metingen zijn begonnen.
Sinds vorig jaar ging het meerdere keren over nóg een warmterecord. Augustus 2024 was dus ook zo'n eentje: wereldwijd de warmste augustus, gelijk met de augustus van 2023. De gemiddelde luchttemperatuur kwam uit op 16,82 graden. Dat is 0,71 graden boven het langjarig gemiddelde voor augustus (dus het gemiddelde van 1991 - 2020) en 1,51 graden boven het pre-industriële niveau (het gemiddelde voor de periode 1850 tot 1900).
Daarmee werd augustus 2024 de 13e maand in een periode van 14 maanden waarin wereldwijd de gemiddelde temperatuur minstens 1,5 graden boven het pre-industriële niveau lag. Hier zit wel een beetje verschil in de verschillende bronnen en dat komt door de manier waarop de gemiddelde temperatuur wordt berekend. De Europese klimaatdienst Copernicus berekende de gemiddelde temperatuur voor juli 2024 als 16,91 graden, terwijl het volgens de berekeningen van de National Centers for Environmental Information (NCEP) 17,01 graden was. Het scheelt maar 0,2 graden, maar dat kan net het verschil zijn tussen een recordwarme maand of juist niet.
Wereldwijd de maandelijkse afwijking van de luchttemperatuur ten opzichte van het pre-industriële periode (1850 - 1900) van januari 1940 t/m augustus 2024, uitgezet als tijdreeksen per jaar. Het jaar 2024 wordt in rood weergegeven en het jaar 2023 in oranje. De afwijking van de gemiddelde temperatuur ligt sinds juni 2023 duidelijk boven voorgaande jaren. (Bron: Copernicus Climate Change Service/ECMWF)
Ook in Europa was het een recordwarme zomer met op sommige plaatsen meerdere hittegolven. Denk vooral aan Zuid- en Zuidoost-Europa waar maxima boven 35 graden regelmatig langs kwamen met veel plaatsen zelfs boven de 40. In de Balkanlanden was het zelfs de heetste zomer in 130 jaar. Daarnaast viel er weinig neerslag en op sommige plaatsen zelfs geen neerslag in de maanden juli en augustus. In Servië was het de afgelopen zomer zelfs 3,3 graden warmer dan gemiddeld.
5 juni 2024: een hete dag op het strand van Rhodos met de temperatuur boven 30 graden. Op het achtergrond ligt Turkije waar het die dag meer dan 40 graden werd. (Foto: Frans Sitvast)
In Nederland voelde het zeker niet als de warmste zomer en dat klopt! Het was namelijk juist een vrij gemiddelde zomer met de gemiddelde maximumtemperatuur voor juni tot en met augustus op 17,7 graden. Dat is maar 0,2 graden hoger dan het klimaatgemiddelde voor dezelfde periode. Het was dus niet veel warmer dan gemiddeld. Daarmee werd deze zomer de op vijf na warmste zomer sinds de metingen zijn begonnen.
Dat de afgelopen zomer wereldwijd recordwarm was, maakt ook de kans groter dat dit jaar in zijn geheel recordwarm wordt. Dat betekent dat 2023 en 2024 de twee warmste jaren zullen zijn sinds de metingen zijn begonnen. Maar dat weten we pas over een aantal maanden. Voor nu wordt het deze week in eigen land juist minder warm dan gemiddeld met maxima rond 15 graden op woensdag.
