Het zijn een paar onrustige dagen in de klassieke ‘Tornado Alley’ van de Verenigde Staten. Weersomstandigheden zijn er ideaal voor het vormen van supercells, het zwaarste type onweersbui. Deze buien produceren vaak grote hagelstenen en tornado’s. Gisteren was het met name in Nebraska en Iowa raak, daar kwamen tientallen tornado’s aan de grond. En ze zijn nog niet van het noodweer af…
Tientallen tornado’s
Het zat al een paar dagen in de verwachting: dit weekend is er flink wat potentie voor zware onweersbuien in delen van de VS. Eergisteren viel het mee met het extreme weer. Gisteren was dat wel anders. Verschillende zware onweersbuien (supercells) ontwikkelden zich boven met name de staten Nebraska en Iowa. In eerste instantie kwamen er meldingen van zware hagel binnen, maar het duurde niet lang of de eerste tornado’s werden gespot. De radarbeelden toonden aan dat er met name in Nebraska een erg gevaarlijke onweersbui zat, die een flinke tornado produceerde. Er was een zogenaamde ‘debris ball’ op de radar te zien. Dat is een cirkel met hele hoge echo’s, veroorzaakt doordat er puin de lucht ingeslingerd wordt. Er kwam ook langzamerhand beeldmateriaal online waarop inderdaad een hele flinke tornado te zien was. Het grootste exemplaar lijkt vele honderden meters breed te zijn geweest, alles wat in het pad van zo’n monster komt wordt beschadigd. Het regende na verloop van tijd tornadomeldingen, uiteindelijk kwamen er rond de 100 binnen. Veel daarvan zullen uit dezelfde buien ontstaan zijn, maar dat er tientallen tornado’s over de VS geraasd zijn gisteren lijkt wel zeker.
Een team van Onlineweather stormchasers zit in de VS en heeft gisteren verschillende tornado's weten vast te leggen.
Veel schade, maar menselijk leed lijkt beperkt
Enkele tornado’s trokken door bewoond gebied, dat is het nachtmerriescenario bij elke tornado uitbraak. We zien inmiddels ook beelden van woonwijken waarin sporen van vernieling zijn getrokken. Er zijn veel huizen met de grond gelijk gemaakt, daken vernietigd, bomen als luciferhoutjes afgeknapt en auto’s omgekieperd. Een van de tornado’s trok ook over een vliegveldje, dat deels verwoest werd. Zelf een goederentrein moest het ontgelden, die zien we omgewaaid naast het spoor liggen. Wonder boven wonder zijn er tot nu toe nog geen berichten over dodelijke slachtoffers binnengekomen. Wel zijn er enkele gewonden en wordt er nog in het puin gezocht, maar het lijkt er dus op dat veel mensen zichzelf op tijd in veiligheid hebben kunnen brengen.
Er is maar heel weinig bestand tegen het overtrekken van een tornado, de schadesporen zijn vaak relatief klein maar wel erg intens.
Het waarschuwingssysteem in de VS
De zware onweersbuien die we in de VS zien zijn super dynamisch en omstandigheden kunnen heel snel omslaan. Om mensen toch zo snel mogelijk te kunnen waarschuwen voor extreem weer zijn er verschillende maatregelen in de VS. Zo hebben veel dorpen en steden tornado sirenes, een soort luchtalarm dat begint te loeien zodra een onweersbui met een vermoedelijke tornado in de buurt komt. Ook zijn er constant TV en radio uitzendingen die mensen live informeren over de meteorologische omstandigheden. Ook worden mensen via een soort NL-alert geïnformeerd op hun smartphone.
Niet helemaal waterdicht
Zulke uitgebreide waarschuwingssystemen gecombineerd met een goed bemand netwerk van meteorologen zorgt ervoor dat mensen vaak op tijd geïnformeerd zijn over extreem weer en onderdak kunnen zoeken. Toch is het systeem niet helemaal waterdicht, zo ondervonden ook collega Philippe en zijn stormchase-team gisteren in de VS. Een onweersbui trok over met dikke hagelstenen, er gold echter geen tornado waarschuwing bij die bui. Terwijl ze aan het schuilen waren zagen ze op 300 meter voor zich een tornado richting de grond komen, een flinke verassing. Na een snel telefoontje van ze naar het noodnummer werd de bui echter binnen een minuut als ‘tornado-gevaarlijk’ aangemerkt en konden anderen in het pad van de bui gewaarschuwd worden. Zo snel werkt het systeem dus!
Vandaag een nieuwe ronde extreem weer
Ook vandaag zijn de omstandigheden in de VS erg gunstig voor het ontstaan van zware onweersbuien. Met name Texas, Oklahoma, Kansas en Missouri moeten rekenen op supercells waarvan er waarschijnlijk een paar een tornado aan de grond zetten. Het gebied ligt iets zuidelijker dan gisteren, dus hopelijk voor de getroffenen hoeven ze niet opnieuw te schuilen voor noodweer. Naast tornado’s worden overigens ook hagelstenen van meer dan 5 centimeter verwacht en kan het lokaal zo hard regenen dat er overstromingen plaatsvinden. Laten we hopen dat deze ronde extreem weer minder schade tot gevolg heeft dan gisteren.
Voor een groot gebied heeft het Storm Prediction Center vandaag weer een waarschuwing voor extreem weer afgegeven.
