Het is weer de tijd van het jaar: de bladeren vallen van de bomen. Op de grond en ook op het spoor. En daar heeft het treinverkeer last van. Waarom is dat eigenlijk zo'n probleem en wat is er aan te doen?
Mistige rit (foto: Ab Donker)
Staal op staal
Treinen hebben ijzeren wielen en rijden op een ijzeren spoor. Dat is eigenlijk sinds de eerste trein in 1839 ging rijden niet veranderd. Het is een stevige verbinding die het enorme gewicht van de trein goed kan hebben. Maar er zijn ook wat nadelen. Staal op staal maakt nogal wat lawaai. Nog steeds, al zijn er in die kleine 200 jaar wel grote verbeteringen bedacht en uitgevoerd. En, staal op staal is nogal glad. Heel anders dan de banden van een auto, waarbij het stroeve rubber zorgt voor veel grip op de weg. Op zich hoeft die staal op staal overbrenging geen probleem te zijn; door de vorm van rails en wielen blijft de trein 'in het spoor' en het gewicht van de trein zorgt ervoor dat de wielen onder normale omstandigheden niet slippen.
Spoor bij Simpelveld (foto: Diana Huntjens)
Bladval komt nu goed op gang (foto: Arco Visser)
Herfst
Onder normale omstandigheden zijn er dus geen problemen. Maar in de herfst ontstaan die problemen wel, door de vallende bladeren. Die bladeren -vaak ook nog erg nat- die op de rails terecht komen, worden daar plat gereden door de wielen van de trein. Ze vormen daardoor een hecht en heel glad laagje op de rails. En dan gaat het mis met die staal op staal verbinding. De treinen gaan slippen doordat de wielen geen grip meer hebben. dat gebeurt zowel bij het optrekken als bij het afremmen. Daardoor kunnen treinen soms moeilijker op snelheid komen, met vertragingen tot gevolg. En bij het afremmen glijden ze door. Er zijn gevallen bekend waarbij treinen deels voorbij het perron pas tot stilstand komen. Dat is onhandig en kan ook gevaarlijk zijn.
(foto: Michel Looyenstein)
Slijtage
Door dat doorslippen en doorglijden, slijten de treinwielen veel sneller dan onder normale omstandigheden. Wielen die bij het remmen een stuk glijden en dan weer een stuk rails zonder die gladde laag tegenkomen, slijten op één plek. En een rond wiel dat op één plek slijt, krijgt daar een plat vlak. En dat is niet alleen oncomfortabel als je in de trein zit (kedeng, kedeng..) maar leidt ook nog eens tot extra slijtage en beschadiging.
(foto: Robert Herkstroter)
Maatregelen
NS en Prorail bestrijden de gladheid op het spoor op allerlei manieren. Zo wordt er extra blad geruimd langs het spoor in de meest bosrijke gebieden van ons land. Ook zijn er treinen die uitgerust zijn met een machine die een soort stroeve pasta spuiten op de rails waar ze over rijden. Daardoor worden de problemen kleiner, maar het ziet er niet naar uit dat ze ooit helemaal zullen verdwijnen.
Herfstachtig tafereel (foto: Ab Donker)
