Actueel

Je zult vast niet het idee hebben dat we momenteel nog in de zomer zitten, maar toch is het zo. Het actuele weerbeeld past er alleen niet bij. Hoe kan het toch dat het buiten grijs, relatief koud en soms zelfs nat is? Je leest het in de blog!

Luchtsoorten

In de meteorologie hebben we het vaak over luchtsoorten. Daarmee bedoelen we eigenlijk waar de lucht vandaan komt. Die afkomst is belangrijk, omdat bij verschillende "brongebieden" de lucht ook weer andere eigenschappen heeft. Zo is de ene luchtsoort warmer dan de andere, of zit er juist meer of minder vocht in. Uiteindelijk zijn deze eigenschappen heel bepalend voor het Nederlandse weer.

Soms, als we in de juiste luchtsoort zitten (continentaal tropische lucht), kan het heerlijk weer zijn voor sommigen om naar het strand te gaan en daar tot rust te komen. Foto: Janneke Middendorp, Honselersdijk.

Die verschillen in eigenschappen kunnen bijvoorbeeld te maken hebben met of de lucht voor een lange tijd juist over de zee of oceaan is getrokken, of juist veelal over land. Trok het grotendeels over water, dan is het juist vochtige lucht en kan bewolking bijvoorbeeld heel makkelijk ontstaan. Wel is het zo dat de lucht lang genoeg boven een bepaald gebied heeft moeten hangen voordat het naar Nederland getransporteerd wordt, want het kost tijd voordat de lucht de eigenschappen goed heeft overgenomen.

Er zijn veel verschillende luchtsoorten en iedere luchtsoort heeft binnen de meteorologie dan ook een verschillende naam. Deze namen zijn niet willekeurig, maar er zit een patroon in. Allereerst wordt gekeken of de lucht relatief vochtig of droog is. Is het vochtig doordat de lucht een lange tijd boven bijvoorbeeld de oceaan heeft gehangen, dan noemen we het "maritieme" lucht en als het relatief droog is, noemen we het "continentale" lucht. Daarnaast kijken we ook naar waar de lucht vandaan komt (lucht vanuit de polen is uiteraard veel kouder dan lucht vanuit de (sub)tropen). Uiteindelijk kunnen we met deze kennis 6 luchtsoorten onderscheiden:

- Maritiem tropische lucht
- Continentaal tropische lucht
- Maritiem polaire lucht
- Continentaal polaire lucht
- Maritiem arctische lucht
- Continentaal arctische lucht

Polaire en arctische lucht klinkt misschien alsof het praktisch hetzelfde is, maar het zit 'm bij deze luchtsoorten in de vraag of de lucht echt vanuit de poolstreken komt, of eerder vanuit (of via) de gematigde breedten komt. Bij polaire lucht is dat laatste het geval.

Nederland: van alles wat.

Voor Nederland is het heel typerend dat ons weer zeer afhankelijk is van waar de lucht vandaan komt. Nederland ligt daarnaast precies in een gebied waarbij de lucht vanuit veel verschillende gebieden kan komen, waardoor ons weer af en toe erg variabel kan zijn. Zo hebben we de ene keer zonnig en warm weer, maar in no-time kan het weer ook weer omslaan naar koud en nat. Dit gebeurt natuurlijk niet altijd. Soms blijven we voor een lange tijd in dezelfde luchtsoort zitten, maar soms gebeurt juist het tegenovergestelde. Hebben we bijvoorbeeld te maken met continentaal arctische lucht, dan is het soms ijs- en ijskoud, maar óók droog: het perfecte recept voor schaatsweer als dit enkele dagen doorzet.

Als we lang genoeg in de continentaal arctische (of soms polaire) lucht zitten, kunnen soms de schaatsen weer uit het vet. Afgelopen winter was een uitstekend voorbeeld hiervan. Foto: Ria Brasser, Middelburg.

Of de luchtsoort waarin Nederland zich bevindt weer snel weg is of voor een lange tijd blijft hangen, kunnen we weer koppelen aan de zogeheten straalstroom, dat vaak rondom onze breedtegraad ligt. Doordat deze "rivier van wind" soms erg kan slingeren, kunnen we ook in verschillende luchtsoorten terecht komen. Soms ligt zo'n straalstroom juist heel stabiel op z'n plek: dan blijven we ook juist in dezelfde luchtsoort en vaak hetzelfde weerbeeld zitten.

Nat, fris en grijze luchten: welke luchtsoort is de "boosdoener"?

De weerkaart voor vandaag: het uiteinde van een koufront zorgt ervoor dat er ook wat neerslag uit die vochtige lucht kan vallen.

Als we kijken naar het weer van vandaag, dan zien we dat onze lucht koud en erg vochtig is. Dit komt doordat we te maken hebben met maritiem arctische lucht dat door een lagedrukgebied boven Scandinavië onze kant op wordt gestuurd. Doordat deze lucht voor een lange tijd over de oceaan en Noordzee heeft kunnen trekken, is het ook hartstikke vochtig en dat is te merken aan de grijze lucht van vandaag. Sterker nog, het is zelfs dusdanig vochtig dat met de hulp van een uitloper van een storing (koufront) er zelfs zo nu en dan wat lichte regen of motregen uit valt. Alles behalve zomerweer, dus. Zo kun je dus de ene dag nog op het strand zitten, maar is het even later grijs en grauw.

Gelukkig is er voor de liefhebbers van warmer en zonniger weer wat goed nieuws voor dit weekend. Maar let op: dat duurt niet voor lang! Je leest het in het uitgebreide weerbericht.

Het is vandaag niet bepaald weer om lekker op het terras te gaan zitten. Foto: Erica van Leeuwen-de Bruijn, Harderwijk.