Op 15 juni dit jaar schreven we al over het warmtegetal. Toen was 2024 geen hoogvlieger. Na 15 juni kwam echter een warme 2de helft van juni, ook de 2de helft van juli was zomers. In deze blog leggen we uit wat het warmtegetal is, en kijken we waar we nu staan.
Het warmtegetal
Om de hoeveelheid ‘warmte’ in de periode tussen april en oktober in Nederland te meten gebruikt het KNMI het warmtegetal. Dit getal wordt berekend door het aantal graden dat de daggemiddelde temperatuur boven de 18 graden ligt, op te tellen. Een dag waarop de gemiddelde temperatuur dus op 19.5 graden ligt draagt 1.5 punten bij aan het warmtegetal. Zo krijgen we een overzicht van de hoeveelheid warmte die een jaar in Nederland heeft geproduceerd.
Als de gemiddelde temperatuur op een dag 19,0 graden is, kan er 1,0 bij het warmtegetal opgeteld worden.
Warmtegetallen in Nederland
Er staan in Nederland 34 weerstations die steevast worden gebruikt om de weersverschillen te bekijken. Hieronder is het warmtegetal van deze zomer tot dusver per station berekend. De minste warmte kreeg men op de Waddeneilanden; Terschelling behaalde 26,8 warmtegetallen, Vlieland 30,2. Normaal zijn stations aan de kust in de eerste helft van de zomer altijd wat minder warm dan weerstations in het binnenland. Deze keer zien we echter dat Lauwersoog (noorden Groningen), Stavoren (IJsselmeerkust Friesland) en Vlissingen (Zeeland) meer warmtegetallen hebben dan stations in de buurt. Dat heeft te maken met het vrij warme zeewater, het blijft dit jaar 's nachts aan de kust wat langer warm dan gebruikelijk.
Wanneer we nog verder naar het zuiden afzakken zien we dat het oosten van het land veel warmtegetallen behaald heeft, en dus één van de warmste regio's van Nederland is. Helemaal in het zuiden zien we dat het oosten van Brabant en Limburg de warmste regio van het land is. Op vliegveld Eindhoven zijn 89,3 warmtegetallen gemeten. Arcen (Noord-Limburg) volgt met 82,3. De 3de plaats gaat naar Ell (Midden-Limburg) met 80,4 warmtegetallen.
Bijzondere warmteverdeling 2024
De zomer heeft tot dusver ook een bijzonder verloop. We kijken nu naar 6 weerstations verspreid over Nederland. Tijdens de eerste periode met warmte (halverwege mei) was vooral het noordoosten vrij warm. Het zuiden kreeg minder warmte, en meer regen en bewolking. Normaal is juist het zuiden het warmste. Het gevolg daarvan is dat Twenthe en Groningen de hoogste warmtegetallen behaalden. Doordat juni voor een groot deel te koel verliep konden ze deze voorsprong vasthouden tot eind juni.
Sinds eind juni zijn Twenthe en Groningen op achterstand gekomen. Groningen is nu afgezakt naar de onderkant van de ranglijst, Twenthe is ingehaald door Maastricht. Ook Goes (Wilhelminadorp, Zeeland) is aan een inhaalrace bezig.
Verloop van het warmtegetallenseizoen (vanaf 1 april) 2024. Gebruik eventueel de zoomfunctie.
2024 vergeleken met andere jaren
Hieronder zie je de warmtegetallen van 1 april t/m 3 augustus, voor alle jaren sinds 1901 (De Bilt). In het rood zie je dit jaar, in het oranje 2022 en 2023. In het geel zie je de afgelopen 10 jaren. Waar op 15 juni 2024 nog tot de middenmoot behoorde, zijn we door een aantal warme periodes nu opgeschoven naar de warmere jaren. Alle jaren sinds 2024 behoren tot de warmste 33%, een teken van een veranderend klimaat.
De warmtegetallen van 1 april t/m 3 augustus per jaar. Rood: 2024. Oranje: 2022, 2023. Geel: 2014 t/m 2021. Gebruik eventueel de zoomfunctie.
