Na een aantal zomerse dagen wordt in de volksmond al snel gesproken over een hittegolf. Echter voor een hittegolf is door het KNMI de volgende definitie opgesteld; De temperatuur moet gedurende vijf achtereenvolgende dagen uitkomen op 25,0 graden of hoger. Op drie van deze dagen moet de temperatuur een maximum waarden hebben bereikt van tenminste 30,0 graden of hoger. De hittegolf duurt, zolang de thermometers in De Bilt 25 graden of meer aangeven. Overigens spreek je bij 25,0 graden of hoger van een zomerse dag en bij 30,0 graden of hoger mag een tropische dag worden bijgetekend.
IJkpunt voor een landelijke hittegolf is het hoofdkantoor van het KNMI in De Bilt. Als in Brabant en Limburg wel aan de definitie van een hittegolf wordt voldaan en in De Bilt niet dan is er geen sprake van een landelijke, maar van een regionale hittegolf. Andersom kan het gebeuren dat bijvoorbeeld in noorden en westen van het land niet aan de definitie wordt voldaan, maar in De Bilt wel, dan is er echter wel sprake van een landelijke hittegolf! Sinds 1901 hebben we te maken gehad met 40 landelijke hittegolven. Het aantal regionale hittegolven valt natuurlijk een stuk hoger uit.
Alle hittegolven op een rij. Wat u wellicht opvalt is dat tussen 1950 en 1975 (gedurende 25 jaar) niet één hittegolf is voorgekomen! De hete zomer van 1947 spant de kroon! In deze zomer hadden we zelfs vier afzonderlijke hittegolven met een tijdsduur van maar liefst 38 dagen. De eerste hittegolf duurde van 30 mei t/m 4 juni. Op 30 mei was het in De Bilt 27.2 graden, 1 juni 31,2 graden, 2 juni 30,7 graden, 3 juni 33,7 graden en op 4 juni 28,1 graden. De tweede hittegolf duurde van 25 juni t/m 30 juni. Op 27 juni liep daarbij het kwik in de thermometer zelfs op naar 36,8 graden, het is tevens de hoogste temperatuur ooit in De Bilt gemeten. Deze temperatuur ligt slechts iets onder het absoluut record van 38,6 graden dat op 23 augustus 1944 in Warnsveld is gemeten. In Maastricht is toen een temperatuur opgetekend van 38.4 graden. De derde hittegolf begon op 22 juli en duurde vervolgens t/m 30 juli, waarbij de hoogste temperatuur van 32,5 graden voorkwam op 23 juli. De vierde hittegolf duurde van 11 augustus t/m 27 augustus. Op 16 augustus piekte de temperatuur in De Bilt naar 34,1 graden. In de zomer van 1975 kregen we in augustus te maken met een hittegolf die maar liefst 18 dagen duurden. De hittegolf begon op 29 juli en eindigde pas op 15 augustus. Op 8 augustus, liep de temperatuur in De Bilt op naar 32,9 graden, het was daarmee de warmste dag van deze unieke hittegolf. Nog nooit eerder heeft er zo`n lange hittegolf in ons land plaatsgevonden.
Op 4 augustus 1975 ligt er een hogedrukgebied met centrum boven de Duitse Bocht. Het zorgt voor een oostelijke stroming waarmee tropische lucht wordt aangevoerd (Bron: wetterzentrale.de). In juli 2006 hadden we te maken met een uitzonderlijk hete maand en telde voor het eerst in bijna 60 jaar twee hittegolven en de op drie na langste hittegolf ooit. Deze maand was zelfs met een gemiddelde temperatuur van 22,3°C de warmste maand sinds het begin van de metingen in 1706. Er leek geen einde te komen aan de hitte en vrijwel alle warmterecords sneuvelden. De eerste hittegolf duurde van 30 juni t/m 6 juli en de tweede hittegolf van 15 juli t/m 30 juli. Op 19 juli was het recordwarm met op het KNMI station in Westdorpe (Zeeuws Vlaanderen) een temperatuur van 37,1 graden. Op het KNMI station in Hoek van Holland steeg de temperatuur naar 36,2 graden, De Bilt noteerde 35,7 graden en dat is een nieuw record voor juli en de op één na de warmste dag ooit. In Beek kon een temperatuur worden opgetekend van 36.3 graden en in Twente 35,6 graden. Het is tevens de beruchte maand waarbij de 4 daagse in Nijmegen werd afgelast door de extreme hitte. De laatste hittegolf beleefde we in juli 2015 en duurde 6 dagen; van 30 juni t/m 6 juli.De hoogste temperatuur kon met 38,2°C op 2 juli worden genoteerd in Maastricht. In De Bilt steeg het kwik op 1 en 2 juli naar 33,1°C.
Op de foto: Een ijsje smaakt tijdens tropische hitte natuurlijk extra lekker (Foto: Marius Visser, Diever).
