De luchtdruk is met 1028 hPa relatief hoog en dat is ook niet zo gek, aangezien er een hogedrukgebied in de buurt ligt. De kern bevindt zich vandaag boven het Verenigd Koninkrijk en daarom hebben we vandaag met een frisse noordenwind te maken.
Luchtdrukkaart van vandaag
Luchtdruk
Allereerst wat is luchtdruk? Luchtdruk is de kracht die lucht op de aarde uitoefent en die bestaat omdat we te maken hebben met zwaartekracht. Misschien zou je niet verwachten, maar lucht heeft wel degelijk gewicht. 1 liter lucht weegt ongeveer 1,3 gram. Dus een hoeveelheid lucht oefent druk uit en die druk, weten we, varieert per plaats en moment. Luchtdruk wordt overigens gemeten met een barometer. De eenheid van luchtdruk is hectoPascal (hPa) of millibar (mbar). De luchtdruk ligt wereldwijd meestal tussen 940 tot 1060 hPa. In de kern van een orkaan kan de luchtdruk dalen tot onder 900 hPa. De hoogste luchtdruk in Nederland door het KNMI gemeten is 1050,0 hPa, op 26 januari 1932 in De Bilt. Wereldwijd staat het luchtdrukrecord op 1084,4 hPa op 19 december 2011 in Tosontsengel in Mongolië (bron: KNMI).
Luchttekort
Door processen hoger in de atmosfeer kan er opgaande stroom van lucht op gang komen. Dat betekent dat op die plek, aan de grond een tekort aan lucht ontstaat. Aan de grond vindt wel een toevoer plaats van lucht, maar die kan niet voorkomen dat er een tekort is aan lucht. Daarmee is de luchtdruk lager dan de omgeving, ofwel een lagedrukgebied is geboren.
Het tekort aan lucht aan de grond moet echter ook weer worden aangevuld. Dit gebeurt door de dalende luchtbewegingen in een hogedrukgebied, waardoor hier aan de grond een ‘overschot’ ontstaat. De atmosfeer streeft naar evenwicht en daarom zal de lucht van het overschot (hogedrukgebied) naar het tekort (lagedrukgebied) stromen. Dit is dan ook de reden dat er wind is.
Bij lagedrukgebieden is sprake van stijgende lucht en daarmee vorming van wolken, buien en regengebieden. Onbestendig weer dus. Bij hogedrukgebieden is sprake van dalende luchtbeweging, uitdroging van lucht en vaak weinig wolken.
Dalende lucht
Bij een hogedrukgebied is dus sprake van (grootschalige) dalende luchtbewegingen. Dalende lucht warmt op den droogt uit. Dat is ook de reden dat bij hogedrukgebieden vaak weinig tot geen wolken voorkomen. Op de klassieke barometers zie je dan ook vaak bij de hoge drukwaarden de term: ‘mooi weer’. En bij mooi weer denken de meeste mensen toch aan een zonnig weertype.
'Mooi weer' op de barometer (foto: William Huizinga)
Niet zo mooi
Dat een hogedrukgebied geen garantie is voor mooi zonnig weer bewijst het weer van vandaag maar eens weer. Niet dat het onaardig is, maar het is vandaag verre van zonnig. Er is wel degelijk sprake van bewolking en niet zo’n klein beetje ook! De dalende luchtbewegingen bij een hogedrukgebied drogen de lucht toch uit? Waarom zijn er dan nu nog wolken?
Hoge luchtdruk, toch bewolkt (Pascal van timmeren, Kolham)
Deksel
De dalende luchtbewegingen bij hogedrukgebieden stagneren veelal rond 1 tot 1,5 km hoogte. Boven die hoogte is de lucht veelal droog en wolkenloos. Rond het niveau waar de lucht stopt met dalen vormt zich een warme luchtlaag. Die warme luchtlaag noemen we in de weerkunde een inversie. Zo’n inversie werkt als een deksel op de atmosfeer en onder die deksel kan zich nog aardig wat vocht ophopen. Dat vocht is vandaag ook goed te zien, ofwel wolken! De bewolking waar we nu tegenaan kijken is ontstaan boven de Noordzee en heeft zich uitgespreid onder de inversie. Met een noordelijke stroming is de bewolking vervolgens over ons land getrokken.
Zonnig vooruitzicht
Het hogedrukgebied blijft niet op z’n plek, maar gaat aan de wandel in zuidoostelijke richting. De aanvoer van vochtige lucht vanaf de Noordzee komt dan ook aan z’n einde. Daarvoor in de plaats komt de lucht geleidelijk steeds meer uit een drogere oosthoek. Gevolg is weinig tot geen wolken en zonnige vooruitzichten. De nachten verlopen ook vrij helder en tegelijkertijd fris met eerst nog kans op (vorst). Overdag mogen we het met lentewaardige temperaturen doen.
Verwachting bewolking de komende dagen (bron: Buienradar)
