Gistermiddag en -avond ging het plaatselijk flink te keer door forse onweersbuien die over het land trokken. Code oranje stond uit voor het hele land. Al spookte het op de ene plaats meer dan op de andere. Toch waren de dreigende wolkenluchten in het hele land te zien met als meest spectaculaire en gevaarlijkste: de wolkenstructuur van een supercell.
Supercell
De supercell is de aller zwaarste onweersbui, die net als de 'lichtere' varianten ontstaat door temperatuurverschillen en vocht. Toch kan een gewone onweersbui zich door ontwikkelen tot supercell door een laatste ingrediënt: wind! Hoe harder het waait op hoogte, hoe makkelijker lucht omhoog gezogen wordt. Je kan dit vergelijken met een schoorsteen. Als er veel wind staat wordt de rook hard de schoorsteen doorgetrokken. Ook is de windrichting op verschillende hoogtes van belang. Als die richting verschilt geeft dat nog een extra zetje aan de bui. Die verschillen in kracht en richting van de wind met hoogte noemen we windschering. De koude lucht, die met de regen naar beneden komt, kan hierdoor niet de opstijgende warme luchtstroom onderbreken. Hierdoor blijft de bui voorzien van zijn voeding: de opstijgende, warme, vochtige lucht. Een zogenaamde supercell is geboren! Gistermiddag richtte de supercell een grote ravage aan in Brussel. Daarna was de bui op de Buienradar goed te volgen en trok naar het noordoosten afbuigend richting Arnhem. Ook hier was overlast, al bleef het in vergelijking met Brussel beperkt. Wel bleef de structuur van de bui in stand en was het vanaf een afstandje angstaanjagend om te zien!
De indrukwekkende structuur van de supercell die gisteren over het oosten van Noord-Brabant trok. Links de ronddraaiende wokenstructuren. Aan de rechterkant een enorme hoeveelheid regen, hagel en wind dat naar beneden komt zetten: een zogenaamde valwind.(Bron: Ravenstein, Wouter van Bernebeek)
Ook in Arnhem was de structuur van een supercell nog in het wolkendek te zien (Bron: Westervoort, Cindy Schollen)
Meer dreigends
Niet alleen de supercell zag er indrukwekkend uit, ook in de rest van het land zag de hemel er soms angstaanjagend uit. Vooral de shelfcloud was hiervoor verantwoordelijk. Een shelfcloud is een grote, indrukwekkende wolk die eruitziet als een brede, horizontale wolkenband. Je ziet hem vaak aan de voorkant van een onweersbui. Het lijkt net of er een grote plank in de lucht hangt, vandaar de naam "plankwolk" (de Nederlandse term voor shelfcloud). De shelfcloud ontstaat doordat koele lucht met de regen uit de bui naar beneden valt. De botst aan de voorkant van de bui tegen de warme lucht. En hier gaat lucht condenseren, waardoor een wolkenkraag aan de voorkant van een bui ontstaat.
Een shelfcloud schuift Hellevoetsluis binnen. (Bron: Hellevoetsluis, Arisca van 't Hof)
Recht voor een shelfcloud. (Bron: Jorgen Van Meijbeek, Poortugal)
Verwachting
Komende dagen zijn dreigende wolkenluchten ook mogelijk. Geregeld komen ook vandaag buien voor, in het noordoosten mogelijk onweersbuien. Zo stevig als gisteren worden ze niet, en daarmee zijn ook de wolkenluchten minder indrukwekkend. Vrijdag is in potentie een natte dag, al is de exacte koers van een lagedrukgebied bepalend hoe nat het precies wordt en of in het hele land de dag in het water valt. Zondag, en vooral maandag, krijgt het weer een opleving. Zo kan het maandag landinwaarts weer zomers warm worden!
Vooral vrijdag en zaterdag worden vrij bewolkte en natte dagen. Na het weekend wordt het landinwaarts weer zomers warm.
