Na enkele dagen hoogzomer lijkt de regen en koelte van eerder deze maand misschien alweer ver weg, maar in deze blog blikken we terug op juli 2024. Het was een zomermaand die maar moeizaam op gang kwam, af en toe kwam er ook een flinke hoeveelheid regen naar beneden.
Met een gemiddelde temperatuur van 18,2°C was juli een fractie koeler dan het klimatologische gemiddelde van 18,3°C. Daarmee is het de tweede koele zomermaand op een rij, na juni met 15,8°C tegen 16,2°C normaal. Ook het verloop van de maanden leek op elkaar, opnieuw was de eerste maandhelft zeer koel, en kwamen de en zomerse temperaturen pas in de tweede helft van de maand.
Juli begint koel en nat, later storm
Door lagedrukgebieden boven Noord-Europa kende juli in Nederland een koele en wisselvallige start. Vanuit het westen passeerden er meerdere actieve storingen, zo bleven de middagtemperaturen op de meeste plaatsen onder de 20°C (normaal ca. 23°C). ’s Nachts lagen de temperaturen veelal tussen de 10 en 15 graden maar soms ook iets lager; in de nacht van 2 juli werd in Gilze Rijen met 7,0°C de laagste temperatuur van de maand bereikt. Op 6 juli trok een depressie over het noorden van Nederland. Bij IJmuiden stond een uur lang gemiddeld windkracht 9, waarmee dit een officiële zomerstorm was.
In IJmuiden stond kort een officiële storm. In het land was er her en der wel wat stormschade. Lees verder in deze blog: Code geel. Storm aan de kust, komende week weer zomerse temperaturen.
Kort warm intermezzo, gevolgd door onweer
Na deze zomerstorm kwamen we onder invloed van hogedruk boven Centraal-Europa. De stroming werd eerst oostelijk en draaide later naar zuidelijke richtingen. In de binnenstromende warme lucht werd het in het zuidoosten op 9 juli voor het eerst deze maand regionaal tropisch warm, elders was het zomers warm (m.u.v. de kustgebieden). In het Limburgse Ell werd met 32,2°C de hoogste temperatuur van de maand bereikt. Op diezelfde 9 juli trokken er zware onweersbuien over delen van de Randstad, Noord-Brabant en Gelderland, met plaatselijk hagel, (zeer) zware windstoten en 30-70 millimeter neerslag in korte tijd, hiervoor gaf het KNMI code oranje uit. Een dag later, op 10 juli, werd de warme lucht met het passeren van een koufront alweer definitief verdreven, al werd het in het zuidoosten nog net zomers warm.
De warmste dag van de maand is alweer even geleden. Op 9 juli stond er een flinke zuidelijke stroming. Lees meer over de aanloop: Thermisch hoogtepunt, gevolgd door gedonder.
De indrukwekkende structuur van de supercell die op de warmste dag van de maand over het oosten van Noord-Brabant trok. Links zie je ronddraaiende wolkenstructuren. Aan de rechterkant komt een enorme hoeveelheid regen, hagel en wind naar beneden zetten: een zogenaamde valwind. Meer fraaie foto's vind je hier: In beeld: Code oranje door onweer.
Opnieuw koel
Aan de oostflank van een hogedrukgebied boven de Atlantische Oceaan werd de stroming vervolgens noordwestelijk en kwam we opnieuw in koele lucht terecht. Een tweetal regengebieden zorgden op 12 en 13 juli voor een thermisch dieptepunt, met maximumtemperaturen tussen de 15 en 19 graden. 12 juli was ook de natste dag, met landelijk 10-30 millimeter, in het oosten 30-50 millimeter en langs de oostgrens en in Limburg 50-70 millimeter. Vanaf halverwege de maand werden hogedrukgebieden dominanter in onze omgeving en krabbelden de temperaturen geleidelijk op naar normale waarden voor de tijd van het jaar; met middagtemperaturen tussen de 20 en 25 graden en minimumtemperaturen van ca. 10°C. Op 15 en 16 juli trokken er enkele (onweers)buien over het land, verder was het meest droog en zonnig.
Volop zomer, wel onstabiel
Doordat het zwaartepunt van de hogedruk ten (noord)oosten kwam te liggen, werd de stroming vanaf 19 juli zuidelijk en werd er warme continentale lucht aangevoerd. Er volgden een aantal zomerse dagen, met plaatselijk een onweersbui. Vanaf de 18e werd het op de meeste plaatsen zomers warm (25°C of meer) en op 19 en 20 juli verder landinwaarts ook tropisch (30°C of meer). De laatste dag van de Nijmeegse vierdaagse werd iets ingekort vanwege de hitte. Een koufront, behorende bij een lagedrukgebied nabij IJsland, verdreef een dag later bij ons de warmte, met alleen in het oosten nog zomerse temperaturen. Op 21 en 23 juli zorgden onweersbuien lokaal voor 30-50 millimeter, in het uiterste oosten 50-70 millimeter.
Grote wateroverlast in Twenthe op 21 juli 2024. Lees er meer over in deze blog: De zeldzame buien die Twente overspoelden.
Nederlands zomerweer, maand eindigt zomers
Vanaf de 22e volgde een licht wisselvallige periode met middagtemperaturen tussen de 20 en 25 graden, een fractie aan de koele kant vergeleken met het klimatologische gemiddelde. Vooral in het zuiden en oosten vielen er soms buien, op 25 en 26 juli passeerde er wederom een regengebied.De laatste dagen van de maand verliepen opnieuw zomers, met veel zon en enkele landelijke droge dagen. Vanaf 29 juli werd het daarbij op veel plaatsen zomers warm, alleen in het Waddengebied bleven de temperaturen wat achter. In het binnenland werd 30 juli nog een extra tropische dag genoteerd.
Fotograaf: Gerrit Draaisma. Er werd verkoeling gezocht tijdens de laatste erg warme dagen van juli 2024, zoals hier in Zuidwolde.
Minder zomerse en tropische dagen
Juli telde in De Bilt 23 warme dagen (20°C of meer) en dat is gelijk aan het klimatologische gemiddelde. Het aantal zomerse en tropische dagen lag iets onder normaal, met respectievelijk 7 en 1 tegen 9 en 2 normaal.
Neerslag: grote regionale verschillen
De maand Juli kenmerkte zich vooral door de bijzonder grote regionale verschillen in de maandhoeveelheid neerslag. Gemiddeld over het land was juli met 108 millimeter ten opzichte van het klimatologische gemiddelde van 78 millimeter, een natte maand. In de Bilt viel ongeveer de normale maandhoeveelheid, met 88 millimeter tegen 85 millimeter normaal.
Ook in het zuiden van Zeeland, delen van Utrecht, Oost-Brabant en Noord-Limburg week de maandtotaal weinig af van het gemiddelde. Plaatselijk viel er met 50-70 millimeter zelfs minder dan normaal, zoals bijvoorbeeld op het KNMI-station in Westdorpe, dat ‘slechts’ 55 millimeter registreerde. Op veel plaatsen viel echter (veel) meer dan 100 millimeter. In delen van Noord-Brabant en het hele oosten en noordoosten van het land was het zeer nat. In Twente was het zelfs extreem nat met plaatselijk meer dan 200 millimeter. Het bij Enschede gelegen KNMI-station Twenthe registreerde een maandtotaal van 201 millimeter.
Weinig geheel droge dagen, veel natte dagen
Slechts op vijf dagen bleef het deze maand op alle KNMI-stations droog, op 18 en 19 juli en gedurende de laatste drie dagen van de maand. Daar tegenover stonden veel natte dagen, met door het vaak buiige karakter van de neerslag, grote regionale en lokale verschillen. De eerste week verliep overal nat, met landelijk gemiddeld 32 millemeter in 7 dagen tijd en bijna dagelijks lokale uitschieters van 20-30 millimeter. Verder waren ook 9, 12, 16, 21 en 23 juli natte dagen.
Zonneschijn: vrij normaal
De hoeveelheid zonneschijn week in juli nauwelijks af van het klimatologische gemiddelde, met gemiddeld over het land 214 uren zon tegen 220 zonuren normaal. De zon scheen het meest in het noordwestelijk kustgebied, met ca. 225 zonuren. Het zonnigste KNMI-station was Hoorn (Terschelling), met 226 zonuren. In het zuidoosten scheen de zon met ca. 190 uur het minst vaak, met in Arcen 188 zonuren. In De Bilt scheen de zon 210 uur, iets minder dan het klimatologische gemiddelde van 214 zonuren.
Hoewel de zonneschijn redelijk gelijk verdeeld was over de maand, telde de tweede maandhelft de meeste zonnige dagen. Op 4, 18, 20, 24, 28, 29 en 30 juli scheen de zon landelijk gemiddeld meer dan 10 uur, op 28, 29 en 30 juli op veel plaatsen zelfs de maximale hoeveelheid (ca. 14 uur). Er waren ook hele sombere dagen; op 5, 12 en 25 juli scheen de zon nauwelijks en plaatselijk zelfs helemaal niet. 27 juli was in het zuidoosten somber, in de rest van het land scheen de zon die dag wel.
Bron artikel: aangepast van KNMI maandoverzicht juli 2024
