Boven de Middellandse Zee is een "mini-orkaan", ook wel Medicane genoemd, ontstaan! Dit is dus niet een lagedrukgebied zoals wij het hier kennen. Het systeem lijkt heel erg op een orkaan, maar is dat niet. Wat zijn de verschillen? En kan het in het zuiden van Europa ooit tot echte orkanen komen?
Medicane
Soms ontstaan er boven de Middellandse Zee buiengebieden die opeens heel erg op een orkaan beginnen te lijken. Dat soort systemen noemen we een "Medicane", een samenvoeging van de woorden "Mediterranean" en "Hurricane". Ze beginnen op dezelfde manier als een orkaan, namelijk als een buiengebied boven warm zeewater. De afgelopen dagen leek dit ook te gebeuren ten zuiden van Turkije, nabij Cyprus.
Figuur 1: Het verdachte buiengebied ten zuiden van Turkije. ©NASA
Je ziet al een beetje de structuur van een orkaan ontwikkelen. De buien lijken om een soort "oog" te draaien. Als we de windkaart in combinatie met de regen erbij pakken, lijkt het er al meer op.
Figuur 2: De wind in combinatie met de regen: een oog is duidelijk te zien. Het was overigens een zwakke variant van een Medicane, want er stond niet veel meer wind dan een normale herfststorm bij ons. ©Ventusky
In 2017 bevond zich nabij de kust van Italie een Medicane met een veel duidelijker oog. Kijk maar eens naar het volgende satellietbeeld: dat begint al meer op een orkaan te lijken!
Figuur 3: Medicane Numa nabij Italie op 18 november 2017. Een oog is duidelijk te zien op de satellietbeelden! Tot diep in november kunnen er dus dit soort systemen ontstaan boven de Middellandse Zee.
Maar onze lagedrukgebieden kunnen toch ook een soort oog hebben? Dat klopt, een groot verschil is echter dat dit soort systemen "koudbloedig" zijn. Onze (storm)depressies bevatten vooral koude lucht, terwijl een orkaan "warmbloedig" is. Die bevat vooral warme lucht, gevoed door het warme zeewater. Het zeewater moet ongeveer 26,5 graden zijn om een orkaan te voeden.
Figuur 4: De zeewatertemperaturen afgelopen week. Ten zuiden van Turkije en Cyprus lopen de temperaturen op tot ruim 22 graden. Dat is dus iets te koud voor een volwassen orkaan, maar voldoende om een kleiner systeem zoals een Medicane te voeden. De actuele zeewatertemperaturen vind je hier.
Een ander groot verschil zijn de fronten (of juist het gebrek daaraan). Een orkaan heeft namelijk geen fronten, een lagedrukgebied zoals wij die kennen wel.
Figuur 5: Een klassiek lagedrukgebied nabij IJsland. Je ziet dat er niet echt een oog aanwezig is en de wolkenband er als een spiraal omheen zit. Dat is een front, iets wat een orkaan dus niet heeft.
Krijgt Zuid-Europa ooit een echte orkaan?
Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, is de zeewatertemperatuur hoog genoeg om orkanen te laten ontstaan. Het feit dat deze systemen echter nooit uitgroeien tot een echte orkaan, heeft alles met ruimtegebrek te maken. In Zuid-Europa ligt altijd wel ergens land in de buurt. Als een orkaan boven land (of koud zeewater) komt, neem deze snel in kracht af. 
Figuur 6: Het buiengebied van de afgelopen dagen is intussen richting Egypte getrokken en heeft daar land bereikt. De structuur is dus snel minder geworden en de buien nemen in hevigheid af. ©NASA
Wat dat betreft mogen we dus van geluk spreken dat er zoveel land omheen ligt! Een echte volwassen orkaan is namelijk honderden kilometers in doorsnee, maar in de Middellandse Zee ligt er altijd binnen 800 km wel weer ergens land.
Desalniettemin zouden deze systemen toch heftiger kunnen worden, als het zeewater de komende paar jaar significant zou stijgen. Met de opwarming van de aarde in het achterhoofd, zit het er wel in dat ook de zeewatertemperatuur gaat stijgen. Dat zou dus kunnen betekenen dat we vaker Medicanes kunnen krijgen die ook steeds krachtiger kunnen worden. Maar de allesvernietigende jongens zoals ze die aan de overkant van de oceaan kennen? Daar hoeven we voorlopig niet bang voor te zijn. 
Figuur 7: Dit soort grote jongens zullen we niet snel zien boven de Middellandse Zee! Dit is orkaan Florence in 2018.
