De klimaattop COP29 nadert zijn einde en de onderhandelingen gaan moeizaam. Vooral het financiële plaatje blijft een probleem. Een van de onderwerpen die ook ter sprake komt is ontbossing, elke dag worden duizenden hectaren bos gekapt worden voor bijvoorbeeld landbouw, mijnbouw en infrastructuur, maar bomen zijn een belangrijke factor in het tegengaan van de opwarming van de aarde. Wat te doen?
Ontbossing
Bossen spelen een cruciale rol in het reguleren van het klimaat. Ze zijn een enorm goede opslagplaats voor koolstofdioxide waardoor ze de opwarming van de aarde kunnen vertragen dus bossen kappen of afbranden zal de klimaatverandering alleen maar versnellen want wanneer bossen worden gekapt of verbrand komt de opgeslagen CO2 terug in de atmosfeer. Geschat wordt dat de ontbossing wereldwijd verantwoordelijk is voor ongeveer 15% van de jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen. Geschat wordt dan in 2030 ongeveer 80% daarvan plaatsvindt in de Amazone, Borneo, Sumatra, het Congobekken, de Cerrado maar ook in het oosten van Australië
Ontbossing gaat in een rap tempo (bron: Istock)
Iedere twee seconden verdwijnt ongeveer een voetbalveld aan bos. Inmiddels is al ruim 20% van het Amazonewoud gekapt. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat als 20 tot 25 procent van de bomen geveld worden er te weinig bomen overblijven om voldoende regen voor het totale woud te kunnen genereren en dan klapt alles in elkaar en wordt droogte in het Amazonewoud een groot probleem en dus heeft dat enorme impact voor de hele aarde.
Waarom vindt ontbossing plaats?
Ontbossing gebeurt om stukken land te creëren voor het verbouwen van veevoer waaronder soja, palmolie en cacao. Ook worden deze stukken land gebruikt voor het houden van vee om de bevolking daar in hun levensonderhoud te voorzien. Verder worden bossen gekapt voor bijvoorbeeld papierproductie en voor de aanleg van wegen en voor mijnbouw. Ook Nederland heeft een rol in de ontbossing want wij importeren op grot schaal producten waaronder veevoer.
Voor de hout en papierindustrie wordt veel bos gekapt (bron: Istock)
Grote gevolgen
Het is dus van levensbelang om de bossen in stand te houden want:
- Hoe meer bomen gekapt worden hoe meer CO2 er vrijkomt en hoe snelle de aarde zal opwarmen
- Dieren krijgen het moeilijker die in deze bossen leven. Het wordt lastiger om voedsel te vinden
- Inheemse volkeren zijn vaak afhankelijk van het bos voor voedsel en levensonderhoud
Oplossingen voor ontbossing
Ontbossing kan in eerste instantie leiden tot een flinke economische groei maar daarmee redden we de planeet niet en momenteel is het een groot probleem in bijvoorbeeld de strijdt tegen de klimaatverandering. Gelukkig zijn er oplossingen voor ontbossing:
- De eerste is meteen stoppen maar, en dat bleek ook op de klimaattop gisteren, er komt te weinig geld beschikbaar voor klimaatschade en er zijn te weinig actiepunten en een en ander wordt weer doorgeschoven naar de volgende top die volgend jaar in Brazilie plaatsvindt. Zo bereik je niks
- Duurzaam bosbeheer en herbebossing ofwel het planten van bomen waar bos verloren is gegaan. Wereldwijd zijn er talrijke initiatieven om bos te herplanten en verder moeten bestaande bossen beter beschermd worden door wetgeving en handhaving tegen illegale houtkap. In Nederland kennen we bijvoorbeeld de Nationale Boomfeestdag
- Anders en minder consumeren van bijvoorbeeld soja, palmolie, cacao en vlees. Waarom bijvoorbeeld veevoer importeren zoals soja wat eigenlijk slecht is voor koeien
- Meer geld naar de inheemse bevolking zodat ze minder afhankelijk van de bossen zijn om in hun levensonderhoud te hoeven voorzien. Deze bevolkingsgroepen beschermen overigens ook het bos
De Global Forest Coalition
De Global Forest Coalition (GFC) is een internationale coalitie van 133 NGO’s en organisaties van inheemse volken die sociale rechtvaardigheid en de rechten van bosbewoners verdedigen en is in 2000 opgericht. Ze zijn somber over de onderhandelingen op de COP, “our voices are ignored” werd als eerste gezegd en “als je faalt om onze bossen te beschermen, zal je falen om de aarde te beschermen. Conclusie is dat er te weinig geld beschikbaar komt terwijl de rijke landen vaak de grootste consumenten zijn. Het is essentieel dat we actie ondernemen anders kan het wel eens te laat zijn. De toekomst van de aarde hangt af van de keuzes die we vandaag de dag maken.
