Al geruime tijd woeden er grote bosbranden in de buurt van de miljoenenstad Los Angeles in Californië. Door een combinatie van (weers)omstandigheden weet de brandweer amper grip te krijgen op de situatie. De afgelopen dagen moest de vlammenzee zo veel mogelijk onder controle worden gebracht, voordat de wind weer zou gaan toenemen. Want de komende dagen steken de gevaarlijke Santa Ana-winden weer op.
Verschillende meteorologische factoren hebben bijgedragen aan het uit de hand lopen van de bosbranden. Het is al maandenlang extreem droog in Californië, terwijl het daarvoor juist bijzonder nat was. En hoewel natte omstandigheden doorgaans gunstig zijn voor het voorkomen van bosbranden, heeft het in dit geval juist een contraproductief effect gehad. Daarnaast zijn de Santa Ana-winden een doorslaggevende factor: de krachtige en droge wind maakt dat het vuur zich makkelijk verspreid. De bosbranden rondom Los Angeles hebben al voor heel veel schade, en inmiddels aan minstens 16 mensen het leven gekost.
Een overzicht van de grootste bosbranden rondom Los Angeles momenteel.
Droogte, maar daarvoor juist nat
Het is de afgelopen tijd extreem droog geweest in het zuiden van Californië. De laatste meetbare neerslag viel vorige lente, en dus is het al meer dan een halfjaar kurkdroog en vat alles zeer makkelijk vlam. Anderzijds ervaarde Californië vorige winter juist een extreem natte periode: er vielen soms honderden millimeters regen in één maand tijd. Dat heeft ervoor gezorgd dat er aan het begin van de lente juist heel veel vegetatie was, wat nu allemaal (letterlijk) 'brandstof' is geworden voor de bosbranden.
De 'droogte-index' voor de staat Californië van de afgelopen 90 dagen: in het zuiden van de staat - inclusief de omgeving van Los Angeles - is sprake van niveau D3: Extreme droogte. Echter, vorige winter was het juist extreem nat (bron: Drought.gov).
Santa Ana-winden
Verder spelen de Santa Ana-winden een hele belangrijke rol. Ze worden gedreven door een hogedrukgebied ten noorden van Los Angeles, wat ervoor zorgt dat de wind - met de wijzers van de klok mee - vanuit de woestijn naar het westen waait, richting de Stille Oceaan. Daartussen zit een bergachtig gebied, met toppen van meer dan 3000 meter hoog.
Ook op het satellietbeeld zijn de effecten van de Santa Ana-wind goed te zien, met name in de richting van de rookpluimen boven de Stille Oceaan (satellietbeeld: NASA Worldview).
Wanneer de wind door het bergachtige gebied heen richting de Stille Oceaan waait, gebeuren er twee dingen. Enerzijds zoekt de wind een snelle weg, en wordt daarmee zeer vlagerig en onvoorspelbaar. Op de ene plek kan er maar weinig wind staan, terwijl net iets verderop hele zware windstoten kunnen voorkomen. Vergelijk het met een stad, waar de wind ook sterk kan worden beïnvloed door de hoge gebouwen. Anderzijds zorgt de dalende beweging - waar de bergtoppen tot ruim 3 kilometer hoogte reiken, ligt Los Angeles rond zeeniveau - ook voor het warmer en droger worden van de lucht. De zeer droge lucht maakt dat de brand zich nog sneller kan verspreiden.
Gevaar van de wind blijft aanwezig
De Santa Ana-winden vanuit het binnenland waren de afgelopen dagen even wat minder krachtig, maar inmiddels worden er alweer zeer zware windstoten van ruim 100 km/u gemeten. Ook de komende dagen zien er wat dat betreft niet goed uit. De weermodellen laten een sterk signaal zien voor (zeer) zware windstoten in de omgeving van Los Angeles, met name in de heuvels. En omdat zelfs de 'gedetailleerde' weermodellen werken met een resolutie van 3 bij 3 kilometer - en ze daarmee het complexe, bergachtige terrein niet goed kunnen simuleren - zouden de windstoten nog wel eens hoger kunnen uitpakken dan de circa 100 km/u die wordt verwacht.
De verwachte windstoten door het NAM-model in Californië, met (zeer) zware windstoten tot 100 km/u in de directe omgeving van Los Angeles (bron: WXCharts).
In de tweede helft van de week lijkt de wind even wat te gaan liggen, doordat een lagedrukgebied wat verder uit de buurt is. Echter, over ongeveer een week komt er mogelijk een nieuw, krachtig lagedrukgebied afzakken vanuit Canada richting het zuiden van de Verenigde Staten. Dan zouden de beruchte Santa Ana-winden uit het (noord)oosten weer flink in kracht toenemen. En regen of vochtige lucht? Dat is in ieder geval de komende twee weken nog niet in zicht. De natuur zal dus voorlopig blijven tegenwerken bij het bestrijden van de grote bosbranden in de regio.
Pluim met de verwachte (gemiddelde) windsnelheden net ten noorden van Los Angeles, met een piek van vandaag (zondag) tot en met woensdag, maar mogelijk opnieuw over ongeveer een week (bron: Wetterzentrale).
