De heetste plek op aarde, Death Valley (Californië), is normaal erg heet, maar de komende dagen niet. In plaats daarvan zet tropische storm Hilary koers naar Death Valley. In deze blog lees je hoe bijzonder het is dat een tropische storm naar Californië komt, waarom tropische stormen hier zeldzaam zijn, en hoe Death Valley de heetste plek op aarde is geworden. Veel leesplezier!
Een tropische storm of orkaan is erg zeldzaam in Californië. Uit een Amerikaanse database met alle bekende tropische systemen sinds 1842 kwam in totaal slechts 4 keer een tropische storm of orkaan in Californië aan. Dat was in 1951, 1959, 1967 en 1997. De meest zware tropische storm was Nora (1997). Nora maakte als categorie 1 orkaan landfall op de grens van Californië en Mexico.
Waarom is een tropische storm hier zo zeldzaam?
Een tropische storm ontstaat doordat het zeewater rond de evenaar opwarmt. Vervolgens ontstaat dankzij het corioliseffect een tropische storm (lees hier meer over Coriolis). Voor de kust van Californië komt echter uit de diepe oceaan koud zeewater omhoog. Het koude zeewater hier is zeer ongunstig voor tropische stormen. Wereldwijd komen er nog een paar gebieden voor waar koud zeewater omhoog komt, dat zien we ook voor de kust van Namibië, Peru en Marokko.
Hier zie je alle tropische stormen en orkanen tussen 1980 en 2005. In de rode cirkel zie je waar orkaan Hilary heen gaat trekken, dat is dus een gebied waar er je zelden tropische stormen en orkanen ziet.
Death valley
Er zijn niet veel plaatsen op aarde met zo’n lugubere naam als Death Valley. Death Valley is een vallei midden in de Rocky Mountains met een woestijnklimaat. Als je denkt dat Nederland diep onder zeeniveau ligt, moet je eens naar Death Valley kijken. Het laagste punt van Death Valley ligt 86 meter onder zeeniveau, terwijl ruim 100 kilometer verderop het hoogste punt van de 48 aaneengesloten staten van de VS ligt. Dat is mount Whitney op 4421 meter hoogte. Mount Whitney ligt bovendien ten westen van Death Valley.
Waarom vertel ik dit in zoveel detail? De hoogte is van groot belang omdat de wind net zoals in Nederland in Death Valley vaak uit het westen komt. De wind moet dan eerst het hoogste deel van de Rocky Mountains over, dan stijgt de lucht dus enkele duizenden meters. Vervolgens nadert de lucht Death Valley en dan daalt de lucht dus weer helemaal tot (onder) zeeniveau.
Hier zie je zoutvlakte van de Death Valley en de bergketens rondom de vallei. Bron: Photographersnature, licentie: Creative Commons CC BY-SA 3.0
Föhneffect
De afname van de temperatuur met de hoogte is afhankelijk van de luchtvochtigheid. Droge lucht koelt het meest af met de hoogte, namelijk 1 graad per 100 meter. Als de lucht vochtig is en de waterdamp in de lucht condenseert komt er warmte vrij. Daardoor koelt vochtige maar gemiddeld 0,6 °C af per 100 meter. Zo kan de lucht aan de ene kant van een berg met een bepaalde temperatuur opstijgen en aan de andere kant, waar het vocht weer verdampt, enkele graden warmer in het dal aankomen. Dit noemen we het föhneffect, dit effect komt overal ter wereld voor, en niet alleen in de Alpen. In Death Valley is er heel vaak een krachtige föhnwind, Death Valley heeft namelijk aan vrijwel alle zijdes een bergketen liggen waar de lucht overheen moet.
Wil je meer lezen over Stau en Föhn in de Alpen, lees dan deze blog: Stau en föhnwind in de Alpen.
Warmste plek op aarde
Death Valley staat bekend als de warmste plek op aarde. Op 10 juli 1913 werd er in het gehucht Furnace Creek 56,7 graden gemeten. Verschillende wetenschappers hebben deze temperatuurmeting onderzocht, mogelijk veroorzaakte een zandstorm een foutieve meting. Hard bewijs hiervoor ontbreekt, dus voorlopig gaat de Wereld Meteorologische Organisatie uit van dit record. Mocht er bewijs komen voor een foutieve meting, dan komt het record op naam te staan van… opnieuw Furnace Creek, daar werd het op 20 juni 2013 54,0 graden. Furnace Creek zou dan wel dat record moeten delen met Koeweit, daar werd het in 2016 ook 54,0 graden.
Orkaan Hilary
Hilary ontstond voor de kust van Mexico. Op 16 augustus gingen enkele onweersbuien steeds meer om elkaar heen draaien, er ontstond een tropische storm. De storm intensiveerde vervolgens heel snel, binnen 24 uur ontstond uit een tropische storm een orkaan van de 4de categorie. Hiermee werd Hilary al een van de zwaarste orkanen die ooit zo noordelijk langs de Mexicaanse kust trok. De orkaan is nu een categorie 3 orkaan, maar er komen enkele veranderingen aan. De orkaan gaat nu in hoog tempo naar het noorden, maar daarbij gaat de orkaan afzwakken. Uiteindelijk verliest Hilary ook de orkaanstatus, en komt het als tropische storm in Californië aan. In de blog van morgen vertel ik meer over de aankomst van Hilary in Californië. Ik geef één hint, het wordt nat.
Locatie van Hilary momenteel, categorie 3 orkaan voor de kust van Mexico. Zoals je ziet is Hilary een erg grote orkaan, de wolken reiken al tot Californië. Bron: www.tropicaltidbits.com
