Afgelopen september was er een van vele gezichten. Begin september was het nog 30 graden in Nederland, maar het temperatuurverval was groot de rest van de maand. Verder viel er lokaal heel veel regen en was het, wellicht tegen je gevoel in, ook zonnig.

Temperatuur: Begin tropisch, daarna groot verval

Misschien nu nauwelijks meer voor te stellen, maar begin deze maand was het nog behoorlijk warm! Zo hadden we de eerste dagen van september nog te maken met temperaturen rond de 25 graden, met als toppunt 5 september: in Eindhoven en Gilze-Rijen werd het toen maar liefst 32 graden, tevens de hoogste temperatuur gemeten deze maand. In De Bilt haalden we de tropische waarden net niet, op 5 september bleef het kwik daar steken op 29,7 graden. 

Figuur 1: De temperatuur in De Bilt in de maand september 2022. Met pieken en dalen gaat de temperatuur naar beneden in de maand september. Let vooral op de drie pieken, deze vallen samen met de droge periodes die hieronder beschreven worden. ©KNMI

Daarna ging de temperatuur vervolgens met horten en stoten naar beneden. September is de eerste maand waarin de dagen echt merkbaar korter worden en dus ook de temperatuur echt naar beneden duikelt. Ook dit is goed te zien in bovenstaande grafiek. Een kleine opleving richting de 25 graden nog op de 12e, maar daarna lijkt de daling ingezet te zijn.

Opvallend is de groene lijn, de gemiddelde temperatuur. Die is voor 16 september elke dag warmer geweest dan gemiddeld (de zwarte dalende lijn). Na 16 september is geen enkele dag meer warmer geweest dan gemiddeld, ze zijn allemaal kouder! Dit leverde dus een maandgemiddelde op van precies 14,7 graden, wat exact gelijk is aan het gemiddelde van deze maand, maar eigenlijk heeft er halverwege de maand een grote omslag plaatsgevonden. 

Neerslag: Drie periodes met (veel) neerslag, lokaal grote verschillen

In bovenstaande temperatuurkaart zijn met wat creativiteit ook drie dalen te ontdekken in de temperatuur. Tijdens deze periodes van koeler weer, was het uiteraard ook regen wat de klok sloeg. In de eerste periode waren het vooral onweersbuien, de tweede periode een hoop buien in een noordweststroming en als laatste een paar onstuimige dagen met opnieuw veel buien.

Figuur 2: De hoeveelheid neerslag in De Bilt in de maand september 2022. Drie periodes met regen hebben we gehad. In De Bilt viel 102 mm, terwijl 78 mm normaal is. ©KNMI

Landelijk gemiddeld viel er 125 mm tegenover 73 mm normaal, hierdoor kunnen we september classificeren als “nat”. Er zijn echter enorme verschillen! In het zuidwesten van het land was het extreem nat, met veel weerstations die boven de 200 mm neerslag uitkwamen. Het KNMI station in Vlissingen noteerde bijvoorbeeld 205 mm. In het oosten was het echter een stuk minder nat, sterker nog, zelfs lokaal iets te droog met gemiddeld 60-80 mm. 

Figuur 3: De hoeveelheid neerslag in de maand september 2022. Vooral in het zuidwesten was het uitzonderlijk nat, terwijl in het oosten de hoeveelheid neerslag behoorlijk meeviel. ©KNMI

Eindstand droogte: 2022 alsnog veel te droog

Het groeiseizoen, wat officieel loopt van 1 april tot 30 september, is hierbij dus ook officieel geëindigd. Dat betekent dat we ook qua droogte een balans kunnen maken! Ondanks de soms vele regen in september is dit jaar nog steeds veel te droog geëindigd. Je ziet het neerslagtekort met rasse schreden dalen, nadat we eind augustus zelfs nog met drogere condities te maken hadden dan in de beruchte zomer van 2018, maar genoeg om ook maar in de buurt van normaal te komen is het lange na niet.

Figuur 4: De eindstand van het landelijk neerslagtekort in ons land. We zijn, dankzij een duikeling in de maand september, onder de 5% droogste jaren geëindigd, maar begin augustus stonden we nog boven de beruchte zomer van 2018! Zelfs de hoeveelheid neerslag in september kon het opgelopen tekort dus niet goedmaken. ©KNMI

Zo zie je maar hoeveel regen er nodig is om de droogte van afgelopen jaar goed te maken. Zo is het tekort eind september uiteindelijk uitgekomen op zo'n 224 mm. Dit zou er dus nog moeten vallen, wil het hele tekort opgelost zijn. Ook in onderstaande kaart is dit goed te zien. Vooral in het oosten van het land (waar men afgelopen maand niet bijzonder veel neerslag te bewerken kreeg) was het eind deze maand nog steeds veels en veels te droog met een tekort van >300 mm. 

Figuur 5: Het neerslagtekort in Nederland per regio. Vooral in het oosten van het land is het nog steeds erg droog. Niet gek, want daar is ook de minste neerslag gevallen afgelopen maand. ©KNMI

Vrij zonnige maand

Ondanks de vele regen, was de maand toch ook vrij zonnig. In De Bilt scheen de zon 180 uur, tegenover gemiddeld 153 uur. Vooral in het begin van de maand was het heel zonnig, maar ook verderop in de maand scheen de zon vaak. Slechts twee dagen hebben we de zon nauwelijks gezien, dat valt reuze mee. 

Figuur 6: Het aantal zonuren geregistreerd in De Bilt in de maand september 2022. ©KNMI

Oktober begint komende week met mooi najaarsweer

Kijken we dan naar wat de komende maand gaat brengen, beginnen we in ieder geval met mooi najaarsweer! Na wat buien en een storing met redelijk veel regen vrijdag- op zaterdagnacht, komt de atmosfeer de komende dagen tot rust en gaan de temperaturen ook weer omhoog. Uiteindelijk zelfs weer richting de 20 graden! Voor de liefhebbers van zacht en zonnig weer is het dus weer even genieten geblazen. Voor meer info, lees je ons uitgebreide weerbericht. 

Figuur 7: De meerdaagse verwachting voor aankomende week. Het belooft een prima najaarsweek te worden.