De hevige regenval en verwoestende overstromingen die Midden-Europa deze maand troffen, hebben een duidelijke link met klimaatverandering, zo blijkt uit een nieuw onderzoek van World Weather Attribution (WWA). De uitzonderlijke regenval, veroorzaakt door storm Boris, leidde tot overstromingen waarbij zeker 24 mensen omkwamen. Wetenschappers hebben nu berekend dat de opwarming van de aarde de kans op dit soort zware regenbuien minstens heeft verdubbeld en de intensiteit ervan heeft versterkt.
Zwaarste regenval ooit gemeten in Centraal-Europa
Storm Boris bracht van 12 tot 16 september de zwaarste vierdaagse regenval ooit gemeten in Midden-Europa. De historische regenbuien troffen landen als Polen, Tsjechië, Duitsland, Slowakije, Oostenrijk en Roemenië. Op uitbreide schaal viel in een 4 tot 5 dagen tijd 200 tot 300mm regen. Sommige plaatsen kwamen zelfs op neerslagsommen van meer dan 500mm. Volgens de WWA heeft klimaatverandering de intensiteit van de regen met minstens 7% verhoogd. Zonder de invloed van de opwarming van de aarde zouden dergelijke extreme weersomstandigheden veel zeldzamer zijn geweest. Nu wordt verwacht dat ze steeds frequenter zullen voorkomen.
Vooral de bijzonder warme Zwarte Zee was een bron van de vele regenval in Centraal Europa. (Bron: WWA)
Klimaatverandering vergroot risico’s
Storm Boris werd veroorzaakt door een bijzondere samenloop van omstandigheden. Enerzijds stroomde koude lucht vanuit het noorden uit over de Alpen, en aan de andere kant kwam warme vochtige lucht vanuit het Zwarte Zee gebied Centraal-Europa binnen. Extra veel vocht kon worden opgepikt doordat de Zwarte Zee meer dan 3 graden warmer was voor de tijd van het jaar, mede veroorzaakt door de hete zomer. Het lagedrukgebied dat ontstond bleef ingeklemd liggen en kon in 4 dagen veel regen uitstorten boven het gebied. Vroeger had een zeer zeldzame situatie als deze ook voor kunnen komen. Maar in het huidige, al opgewarmde klimaat, is de kans op zulke extreme regenval gestegen tot eens in de 100 tot 300 jaar. Het WWA-onderzoek laat zien dat stormen zoals Boris in de toekomst 50% vaker zullen voorkomen en 5% meer regen zullen brengen, als de aarde verder opwarmt tot 2°C.
Als de aarde verder opwarmt, zal de hoeveelheid regen in een vergelijkbare situatie in de toekomst nog groter zijn. (Bron: RTLNieuws)
Tijd voor actie
Ondanks dat meteorologen op tijd waarschuwden voor de vele regenval en op tijd maatregelen konden worden genomen, was de omvang van de schade enorm. De EU heeft inmiddels 10 miljard euro vrijgemaakt voor herstel. Toch toont het onderzoek ook aan, dat de kans op dit soort extreme regenval groter wordt en we onszelf hierop beter op moeten voorbereiden. Wetenschappers dringen daarom aan op een snelle afname van de uitstoot van broeikasgassen, betere waarschuwingssystemen en aanpassing van de ruimtelijke ordening die rekening houdt met toekomstige extreme regenval en overstromingen. Voorkomen is immers beter dan genezen.