Vanavond en vannacht krijgen we te maken met storm Henk. Storm Henk is wat wij meteorologen noemen een snel uitdiepende randstoring. En dat maakt de storm wat onvoorspelbaar. Niet alleen omdat de exacte koers -en dus het getroffen gebied- moeilijk te voorspellen is, maar ook omdat de storm heftiger kan uitpakken dan waar nu rekening mee gehouden wordt. Ook is er kans op een bijzonder en zeldzaam stormfenomeen; een zogeheten stingjet. Die kwam in ons land voor tijdens storm Eunice in februari 2022. Wat een Sting jet is, lees je in deze blog.
Storm Henk ligt aan het begin van de nacht met de kern net ten noordwesten van ons land.
Storm door de straalstroom
Eerst maar even iets over stormen in zijn algemeenheid; Lagedrukgebieden worden met de straalstroom onze kant op gevoerd. De straalstroom is kort gezegd een zeer krachtige wind die op zo'n 10 kilometer hoogte in de atmosfeer van west naar oost waait. Meer over de straalstroom vind je hier: De straalstroom Het krachtiger worden (uitdiepen) van lagedrukgebieden gebeurt in specifieke delen van de straalstroom. Bovenin de atmosfeer wordt lucht door de straalstroom “weggehaald” als een soort afzuigkap. Hierdoor komt aan de grond juist een tekort aan lucht omdat die naar boven wordt gezogen. Op de plekken waar de sterk zuigende werking van de straalstroom plaatsvindt ontstaan snel ontwikkelende lagedrukgebieden. Zolang er in de bovenlucht meer lucht wordt weggezogen dan aan de grond wordt aangevuld, blijft het lagedrukgebied sterker worden (uitdiepen) en gaat het steeds harder waaien. In sommige gevallen ontstaan dan ook stormdepressies. En in heel specifieke gevallen kan er dan een Sting jet ontstaan.
Wat is een Sting jet?
Een Sting jet is een gebied waarin zeer zware windstoten kunnen voorkomen. Een Sting jet wordt veroorzaakt doordat zowel zeer vochtige lucht als zeer droge lucht het lagedrukgebied in gezogen worden. Precies op de grens van die zeer vochtige en zeer droge lucht vind veel verdamping plaats. Verdamping koelt af (Het principe van zweten als jet het warm hebt). Op school leer je bij aardrijkskunde dat warme lucht opstijgt en koude lucht daalt. De koude lucht die ontstond door verdamping gaat ook dalen. Deze daling gaat soms heel snel, bij deze daling neemt de windsnelheid fors toe. Hierdoor kan in een klein gebied de wind nog extra hard zijn. Dit gebied noemen we een Sting jet.
Waarom noemen we het een Sting jet?
Letterlijk naar het Nederlands vertaald zou het een "angelstraal" heten. “Straal” duidt op een versnelling in de wind, de “angel” duidt op de vorm die de wolken op een satellietbeeld hebben. De wolken bij een storm kunnen op een satellietbeeld namelijk de vorm van een angel van een schorpioen krijgen. Deze vorm komt doordat op die plek de lucht met een extreem hoge snelheid uit de wolken komt. Als meteorologen zo’n puntige wolk die lijkt op een angel zien, dan kan dat op een Sting jet duiden. Hieronder zie je de Sting jet boven Engeland ontstaan tijdens storm Eunice.
Hoe groot is een Sting jet?
Een Sting jet is kortdurend, maximaal enkele uren. Het is ook vrij klein en smal, vaak is het getroffen gebied niet breder dan 10 tot 50 km. Een Sting jet is ook vrij zeldzaam. Pas in 2003 is een Sting jet als fenomeen voor het eerst beschreven. Het is dus lang niet zeker dat vanavond of vannacht zo'n Sting jet gaat ontstaan. Zeker is wel dat het een onstuimig nachtje wordt.
Vannacht komt vooral in het noorden van het land een storm, mogelijk zware storm (windkracht 10) te staan. In de westelijke en noordelijke provincies is kans op zware windstoten, in de kop van Noord-Holland, het Waddengebied en langs de Friese kust komen zeer zware windstoten voor tot 110 kilometer per uur, mogelijk zelfs meer. Hou de berichtgeving in de gaten, want de storm kan dus weleens heftiger uitpakken dan verwacht.
Henk is een kleine randstoring, dus de wind neemt morgen in de vroege ochtend alweer snel af. Daarna hebben we nog een paar dagen te maken met redelijk wat wind en buien. Tegen het weekend draait de wind naar noordelijke en daarna noordoostelijke richting. En dat betekent droger en rustiger weer, maar wel kouder. Zou het dan toch nog een beetje winters worden?
