Sinds enige jaren voegt het KNMI aan het einde van het jaar een nieuw streepje toe aan de zogenaamde klimaatstreepjescode. Het streepje van dit jaar is vandaag toegevoegd en blijkt even donkerrood te zijn als het streepje van 2023.
Gedeelde eerste plaats
Met een gemiddelde temperatuur in Nederland van 11,8 graden gaat 2024 de boeken in als warmste jaar sinds de metingen zijn begonnen (1901). Daarbij moet wel vermeld worden dat 2024 deze eerste plaats moet delen met 2023, waarbij de waarde eveneens op 11,8 graden uitkwam. Dat dit jaar ook weer recordwarm is verlopen is niet zo vreemd. Alleen juni was koeler dan normaal, juli en november vielen wat temperatuur betreft normaal uit en de overige maanden waren warmer dan normaal.
Over het jaar gezien is het veelal warmer geweest dan het klimaatgemiddelde (1991-2020). De perioden dat het koeler was dan gemiddel zijn sterk in de minderheid.
Streepjescode
Om het temperatuurverloop eenvoudig inzichtelijk te maken kwam de Britse klimaatwetenschapper Ed Hawkins in 2014 met de klimaatstreepjescode of barcode. Met een reeks gekleurde, chronologisch geordende strepen worden temperatuurtrends op lange termijn visueel weergegeven. Koude, dan wel warme kleuren geven hierbij de temperatuur aan. De kleuren in de klimaatstreepjescode variëren van donkerblauw (koude jaren) tot donkerrood (warme jaren).
De streepjescode met daarin de grafiek verwerkt van het temperatuurverloop voor Nederland. Wat meteen opvalt is de versnelde opwarming vanaf eind jaren '80 van de vorige eeuw. (bron: KNMI)
Klimaatstreepjescode Nederland
Het KNMI heeft de streepjescode nadien overgenomen voor het klimaat in Nederland en publiceert sinds 2018 de streepjescode. De trend van de vandaag gepresenteerde streepjescode is duidelijk en onveranderd: Nederland wordt warmer. In de eerste helft van de vorige eeuw zijn veel strepen blauw, wat betekent dat het toen koeler was. De laatste decennia hebben de rode strepen de overhand, eenvoudigweg omdat de temperaturen (sneller) stijgen. Dit komt vooral door menselijke activiteiten, zoals het verbranden van fossiele brandstoffen.
Wereldwijde temperatuurstijging
De temperatuur in Nederland stijgt overigens sneller dan de globale wereldwijde temperatuur. Dit heeft te maken met het feit dat bij de wereldwijde temperatuur ook de temperatuur boven de oceanen wordt gemeten. De temperatuur van de oceanen stijgt minder snel dan de temperatuur boven land. Overigens werd begin deze maand al bekend dat 2024 wereldwijd gezien het warmste jaar is sinds de metingen.