Scholen zijn dicht, vluchten geannuleerd en zelfs de Beurs van Hong Kong en andere bedrijven zijn gesloten. Dat allemaal ter voorkoming van enorme schade en leed vanwege de aankomende storm: supertyfoon Yagi.
Yagi in de Filippijnen
Al op 1 september begon Yagi te ontwikkelen ten oosten van de Filippijnen in de Grote Oceaan. Op maandag ging het aan land in de oostelijke stad Casiguran in de provincie Aurora van de Filippijnen. Plaatselijk stond deze storm bekend als Enteng (in dit gebied krijgen tropische stormen vaak een andere naam dan rond China en Japan).
Op de Filippijnen liet Yagi (Enteng) een spoor van verwoesting achter. Er waren aardverschuivingen, hevige overstromingen en stroomuitval. Ook kwamen er minstens 16 mensen om het leven, de meeste hiervan door aardverschuivingen en verdrinking, en er zijn nog tientallen vermist. Op dat moment was Yagi nog maar een tropische storm met gemiddelde windsnelheden van zo'n 75 km/u. De Filippijen worden jaarlijks gemiddeld door 20 tropische stormen en tyfoons getroffen.
Een bewoner rijdt op een oude koelkast op een overstroomde weg tijdens of kort na de passage van tropische storm Enteng (tyfoon Yagi) over de Filippijnen op maandag 2 september. (Foto: AP Photo/Aaron Favila in Cainta, provincie Rizal)
Yagi ná de Filippijnen
Sindsdien is Yagi enorm in kracht toegenomen. In de nacht van woensdag op donderdag werd het voor het eerst een 'supertyfoon' met gemiddelde windsnelheden rond 240 km/u! In de tussentijd is deze tyfoon al weer wat afgezwakt, maar met windsnelheden van ruim 230 km/u blijft het nog steeds een krachtige tyfoon. Tot nu toe is tyfoon Yagi de zwaarste en heftigste tyfoon van Azië dit jaar. Wereldwijd komt het op de tweede plaats te staan met alleen orkaan Beryl (een categorie 5 orkaan in de Atlantische Oceaan rond eind juni en begin juli dit jaar) krachtiger.
Over het algemeen worden orkanen geclassificeerd aan de hand van de maximum doorstaande wind, ofwel de hoogst gemeten gemiddelde wind over 10 minuten. Door de Schaal van Saffir-Simpson te gebruiken, worden orkanen naar hun kracht (dus volgens de windsnelheid) ingedeeld van 1 tot en met 5, waar 5 de krachtigste orkanen aanduidt. In deze afbeelding staat de categorie links met daarnaast eerst de gemiddelde windsnelheid, dan de windkracht, daarnaast de stormvloed en als laatste een indicatie van de mogelijke schade.
Waar trekt Yagi nu?!
Momenteel woedt Yagi rond Hainan, een eilandprovincie van China. Op dit eiland en de omliggende gebieden op het vasteland van China zijn al sinds gisteren voorzorgmaatregelen getroffen: de scholen zijn dicht, vluchten in de regio van de de Zuid-Chinese Zee zijn geannuleerd en meerdere bedrijven zijn gesloten. Zelfs in Hong Kong is de Beurs gesloten.
De tyfoon kwam met gemiddelde windsnelheden van 234 km/u aan land langs de oostkust van Hainan. Het ging gepaard met stortregens en stormvloed.
Enorme golven beuken op de kust van Wenchang in Hainan, Zuid-China (Foto: Chine Nouvelle/SIPA)
Ook in Vietnam zijn er al maatregelen getroffen: bijvoorbeeld vluchten zijn geannuleerd. Tyfoon Yagi komt na verwachting morgen aan land in het noordoosten van Vietnam. Maar een tyfoon en vooral zo'n krachtige tyfoon als Yagi is natuurlijk enorm groot en een groter gebied voelt dus de kracht van deze tyfoon.
Structuur tyfoon
Een tyfoon is een krachtig lagedrukgebied. Rond de kern van een tyfoon zijn er roterende 'banden' van zware buien. Deze worden gezien als 'wolkenmuren' die uit warme, stijgende lucht bestaan. Tussendoor de wolkenmuren komt koelere, dalende lucht voor. Ook is er een regio met de hardste wind - hoe verder weg van de kern, hoe minder hard het waait. Bij krachtige tyfoons is in het midden een "oog" te vinden. Dat is een gebied met weinig of geen wolken en wind. Daar bevindt zich de kern van het lagedrukgebied.
Een tyfoon kan zelfs tot 2.000 km groot zijn. Om het in beeld te brengen: dat is ongeveer de directe afstand van Amsterdam tot Gibraltar! Tyfoon Yagi is ook wel vrij groot en daarom voelen gebieden tot bij Hong Kong ten noordoosten en een groot deel van de kust van Vietnam nu al de kracht van deze tyfoon (kijk maar naar het satellietbeeld hieronder: de wolkenmuren strekken over een heel groot gebied).
Tyfoon Yagi vanuit de lucht kort voordat het aan land kwam langs de oostkust van Hainan (Bron: NASA Worldview)
Orkaan, tyfoon of tropische cycloon?
Soms is er sprake van een orkaan en andere keren hoor je weer de term tyfoon of cycloon langs komen. Orkanen, tyfoons en tropische cyclonen zijn eigenlijk precies hetzelfde. Waar ze in de wereld voorkomen bepaalt welke term gebruikt wordt. Rond Noord- en Centraal-Amerika staan ze bekend als orkanen. In het noordwesten van de Stille Oceaan (bijvoorbeeld in de omgeving van China en Japan) noemen we deze stormen tyfoons en op het zuidelijk halfrond (de zuidelijke Indische Oceaan en het zuidwesten van de Stille Oceaan) tropische cyclonen.