Zomerstorm Poly is nog te zien op de weerkaarten, maar bij ons is het weer nu totaal anders. Veel zon, veel warmte en weinig wind. Een prachtige start van de schoolvakanties in de regio Midden-Nederland. Veel scholen waren vandaag al vrij, en dus was het vanmorgen dan ook al vroeg druk op de stranden en de wegen naar het zuiden. De zon is op dit moment heel fel; UV-index 7. Dat warme zonlicht op je huid is voor de meeste mensen genieten, levert vitamine D, maar kan ook gevaarlijk zijn. In deze blog wat meer uitleg over zonkracht, de verschillende soorten Uv-straling, vitamine D en hoe je jezelf kunt beschermen tegen de schadelijke Uv-straling.
Egmond aan Zee, Sjef Kenniphaas
Zonkracht
Zonkracht is een maat voor de hoeveelheid ultraviolette straling (Uv) in het zonlicht die het aardoppervlak bereikt. Hoe hoger de zonkracht, hoe sterker de Uv-straling en hoe groter het risico op huidschade. De zonkracht hangt af van verschillende factoren, zoals de hoogte van de zon aan de hemel, de dikte van de ozonlaag en de hoeveelheid wolken.
Hoe hoger de zonkracht is, hoe groter de gevolgen zijn voor onze gezondheid. Er is dus een verschil in zonkracht door het jaar heen. In de zomer staat de zon dichterbij en straalt bijna loodrecht op ons deel van de aarde. In de winter staat de zon verder weg en beschijnt Nederland nog wel maar de zonnestalen beschijnen een groter oppervlak en zijn daardoor minder intensief.
Vandaag en morgen hebben we in ons land te maken met zonkracht 7. En dat terwijl de maximale zonkracht in Nederland ongeveer 8 bedraagt. Deze maximale waarde heeft te maken met de stand van de zon. Hoe kleiner de afstand tussen jou en de zon is, hoe hoger de maximale zonkracht kan zijn. Rondom de evenaar kan de zonkracht zelfs oplopen tot een waarde van 15.
Niet alleen de gebieden rondom de evenaar hebben te maken met een hoge UV-index. Ook als je in de bergen bent, neemt de zonkracht toe. De afstand tussen jou en de zon is dan weer kleiner en heb je te maken met een grotere zonkracht. Ook hoog in de bergen kan de UV-index hierdoor tot ruim boven de 10 uit komen.
Putten, Theo van Dalen
Soorten Uv-straling
Een deel van de zonnestraling bestaat uit Uv-straling, en dat kan schadelijk zijn voor ons. We maken onderscheid tussen 3 verschillende soorten Uv-straling:
UVA straling is de straling die door het hele jaar heen het meest aanwezig is. Dit type straling dringt diep in de huid door en straalt ook dwars door wolken of glas heen. We voelen dat niet, maar hoge doseringen kunnen wel effect hebben op je gezondheid.
UVB straling is het type waar we bruin van worden. Deze straling gaat niet door glas e.d. heen en dringt ook minder diep in je huid door. Vooral in de zomer zorgt dit type straling voor problemen omdat er dan hoge doses van op aarde neerkomen. Hoe oppervlakkig deze straling ook op je huid komt, bij teveel verbrand je en is de kans op huidkanker aanwezig.
Dan hebben we nog UVC straling. Deze soort is niet erg belangrijk voor ons dagelijks leven. De ozonlaag houdt namelijk alle UVC straling tegen. Dat is overigens maar goed ook, want dit type straling is wel het gevaarlijkst mocht het met je huid in aanraking komen.
Vitamine D
Vitamine D kun je via voedsel binnen krijgen maar je lichaam kan zonlicht ook omzetten in vitamine D. De zon levert vitamine D doordat de UV-B stralen van de zon de huid stimuleren om vitamine D aan te maken. Het zorgt goed voor sterke botten, tanden én het is belangrijke voor je weerstand. Bij zonkracht 3 of meer kan de huid al vitamine D aanmaken. Voor de meeste mensen met een lichte huid is het voldoende om dagelijks 15 - 30 minuten onbeschermd in de zon te zijn met de handen en het gezicht. Langer zorgt niet voor meer vitamine D. Het is belangrijk om niet te lang in de zon te blijven en jezelf goed te beschermen tegen de zon om verbranding en op de lange duur huidkanker te voorkomen.
Amsterdam, Ries Rombouts
Huidtypes
Hoe voorzichtig je in de zon moet zijn is afhankelijk van je huidtype.
Er zijn 6 huidtypes te onderscheiden:
- Heel lichte huid, vaak met sproeten, rossig of licht blond en lichte ogen. Dit type kan maar kort onbeschermd in de zon, verbrandt altijd en wordt niet bruin.
- Lichte huid, blond haar, lichte ogen. Dit type kan iets langer onbeschermd in de zon maar verbrandt snel en wordt maar moeilijk bruin.
- Licht getinte huid, donkerblonde tot bruine haren en vaak donkere ogen. Dit type kan weer iets langer onbeschermd in de zon, verbrand minder snel en wordt makkelijk bruin.
- Getinte huid, donkere haren en ogen. Kan weer wat langer in de zon, verbrandt bijna nooit en bruint heel goed.
- Donker getinte huid, verbrandt zelden en bruint intensief.
- Heeft een zeer donkere of zwarte huid, bruint niet en verbrandt nooit.
Beschermen doe je zo.
Hoe snel je verbrand en hoeveel bescherming je nodig hebt is dus afhankelijk van he huidtype en de mate van Uv-straling. Hoe lichter je huid en hoe sterker de Uv-straling, hoe meer je je dus moet beschermen. Er zijn verschillende manieren om jezelf te beschermen tegen Uv-straling. Hieronder staan enkele tips:
- Blijf uit de zon tussen 12.00 uur en 15.00 uur wanneer de zon het sterkst is.
- Draag beschermende kleding zoals een hoed of pet en een shirt met lange mouwen.
- Draag een zonnebril die 100% van de Uv-straling tegenhoudt.
- Smeer je regelmatig in met zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor.
- Zonnebrandcrème werkt door het blokkeren van de Uv-straling van de zon
Foto: Theo Westra, Noordwijk.
De verwachting
Vandaag en morgen is er dus veel zon. De gemiddelde zonkracht bedraagt 7 op een schaal van 8. Zondag volgend dan onweersbuien en afkoeling.
Wil je de meest recente verwachting van zonkracht weten check dan onze website. Hier kun je ook een korte video bekijken met uitleg over zonnekracht en Uv-straling.
