Het is tropisch warm vandaag en morgen in Nederland en regionaal is nog altijd sprake van een hittegolf. Langere warmere en drogere periodes zullen in de zomer steeds vaker voorkomen. Als gevolg hiervan zien we dat onze eigen flora aan het veranderen is en mediterrane soorten hun opmars maken.
Klimaatverandering
De aarde warmt op en daarmee zullen ook onze zomers droger en heter worden afgewisseld door soms pittige buien met in korte tijd veel neerslag. De tropische hitte verschuift wat verder naar het noorden en het is allang niet meer zo dat we voor zonnig en warm strandweer alleen maar aangewezen zijn op de landen rond de Middellandse zee. We krijgen hier dus zelf ook een meer “mediterraan klimaat”. Zie wat er nu gebeurt. Het is kurk en kurkdroog, rivieren drogen op, er staat in sommige gebieden geen groene grasspriet meer waar de koeien heerlijk van kunnen smullen, de bermen staan te verdrogen, bomen verliezen hun blad al om zichzelf tegen de droogte te beschermen. Inmiddels staat het neerslagtekort in Nederland op bijna 280 mm.
Koeien in een verdorde wei maar wel schaduw (foto: Jessie van Neer)
Andere plantensoorten
De "mediterranisering" van het Nederlandse klimaat heeft dus ook gevolgen voor de Nederlandse flora (bron: FLORON). Zo zullen soorten die zich beter kunnen wapenen tegen droogte en hitte steeds vaker te zien zijn. Gras heeft maar korte wortels en wat we nu zien is dat het gras geel kleurt op nogal wat plaatsen en dood gaat vanwege watergebrek. Andere soorten zien we vaker zoals paarse dovenetel, de grote klaproos, de kleine ooievaarsbek, rode klaver en jakobskruiskruid profiteren hiervan. Het zijn ook nog eens plantensoorten die vaker eerder bloeien en hun zaden al veel eerder verspreiden voordat de ergste hitte en droogte inzet en zich dus al beter en eerder kunnen wortelen. Ook verschillende orchideeënsoorten maken hun opmars zoals de Bijen- en Bokkenorchidee (zie https://www.verspreidingsatlas.nl/0880)
Verspreiding
Veel mensen gaan op vakantie naar landen rondom de Middellandse Zee en daardoor zijn we per ongeluk heel goed in het verspreiden van mediterraanse soorten. Ongemerkt blijven zaden aan de tent, caravan, auto of kleding hangen. De bodem in Nederland wordt door het veranderende klimaat steeds geschikter voor deze soorten zoals de naaldzaadbloem en vroeg beemdgras
De verliezers
Het zijn met name veel bloemrijke kruiden en grassen die grote problemen hebben met langdurige droogte en hitte. Er wordt minder nectar geproduceerd en ze leggen sneller het loodje. Dit heeft dan ook weer gevolgen voor allerlei insectensoorten die daarmee ook dood kunnen gaan door gebrek aan voedsel. Ook in het bos en op de hei zijn de effecten van het droge en warme weer goed zichtbaar. Met name de stuikheide en de beuk hebben het moeilijk. Om zichzelf te beschermen tegen die droogte laat de beuk al veel blad vallen.
Bomen laten massaal blad vallen vanwege de droogte (foto: Astrid Wiessner Hoog)
Komende dagen
De droogte zal verder aanscherpen is de verwachting want neerslag van betekenis valt er niet en als er wat valt dan is de verdamping ook nog eens hoog. Wat zou helpen is voor langere tijd gestage regen en niet van die plensbuien maar dat staat vooralsnog niet in de weerkaarten.
Geen regen van betekenis komende tijd
