De laatste dagen van de meteorologische zomer zijn alweer aangebroken. September staat bijna voor de deur en dat is te merken! De lucht wordt vochtiger en koeler, paddenstoelen komen al voorzichtig uit de grond en wat vooral opvalt: de dagen worden snel korter!

Zomerwarmte

De zomer staat bekend om zijn warmte, en dit komt vooral door de positie van de zon ten opzichte van de aarde. De aarde helt lichtjes op zijn denkbeeldige as, en tijdens de zomermaanden leunt de noordpool naar de zon toe. Hierdoor bereikt de zon rond 21 juni zijn hoogste punt aan de hemel. Gedurende juni straalt de zon bijna 16 uur lang warmte uit om het aardoppervlak op te warmen. Door de hoge stand van de zon kunnen de dagen in juni behoorlijk warm aanvoelen.

De lange dagen in de zomer geven de aarde weinig tijd om af te koelen, waardoor warmte zich ophoopt. Dit betekent dat de hoogste temperaturen meestal pas een maand later komen, vanuit een klimatologisch perspectief gezien. Tegen de tijd dat augustus aanbreekt, begint de zon aan kracht te verliezen. De temperaturen zakken langzaam en de zon staat lager aan de hemel, wat erop wijst dat de grip van de intense zomerhitte langzaam aan het afnemen is.

Sneller donker

Rondom de zomerzonnewende, die plaatsvindt op 21 juni, genieten we van een royale portie zonlicht gedurende ongeveer 16 uur per dag. De zon klimt al boven de horizon uit rond 5:20 uur 's ochtends en daalt pas iets na 22:00 uur 's avonds onder de horizon. Wat ook opvalt, is dat de schemering langdurig aanhoudt en de nacht niet volledig in duisternis gehuld wordt. Na 21 juni begint de dag langzaam aan lengte in te boeten, en geleidelijk versnelt dit proces. Tegen het einde van augustus zijn we al meer dan 2 uur aan daglicht kwijtgeraakt vergeleken met eind juni. Bovendien slinkt ons daglichtbudget momenteel met meer dan 3 minuten per dag. De meest intense afname van daglicht vindt plaats in de periode rond het begin van de astronomische herfst, waarin per dag maar liefst 4 minuten van onze daglichtperiode wordt afgesnoept.

De reden achter dit teruglopende daglicht heeft te maken met de bewegingen van de aarde om haar eigen as en om de zon. Hoewel de aarde ongeveer 24 uur nodig heeft om een volledige rotatie te voltooien, blijkt deze cyclus niet gelijkmatig te verlopen. Door de elipsvormige baan van de aarde om de zon worden de dagen niet op een constante snelheid korter. Met name in september wordt dit verschijnsel duidelijk merkbaar, wanneer de dagen aanzienlijk sneller inkorten.

Wolken

Niet alleen de tijd van zonsondergang en zonsopgang is bepalend voor het moment dat je ervaart dat de dagen snel korter worden. Ook het weer speelt hierbij een belangrijke rol. Bij helder weer lijkt het al snel een stuk langer licht dan op momenten dat er een dikke wolkendeken boven je hoofd hangt. Op dit moment hebben we te maken met buien die na zonsondergang oplossen, waardoor het weer wat opklaart. Daardoor lijkt het gelukkig niet extreem sneller donker te worden. Voor de daglicht liefhebber is er verder toch nog een lichtpuntje: Het weerbeeld de komende week verandert niet veel, dus echt somber zal het niet snel worden.