Afgelopen tijd hadden we vaak enkele pittige buien. Met de ene weer-app was je erop voorbereidt, maar met de andere helemaal niet. Laten we even hier dieper op induiken...
Foto: Janneke Middendorp (Honselersdijk, genoem op 9 april 2018)
Vaak hoor je iemand zeggen dat het vanmiddag gaat regenen, maar volgens jouw weer-app zou het droog moeten blijven. Dat komt omdat weer-apps van diverse weermodellen gebruik maken.
Wat is een weermodel?
Om een weersverwachting te maken moet je met een hele boel aspecten rekening houden, zoals de wind, de temperatuur, de luchtvochtigheid en de luchtdruk, om maar even een paar te noemen. Bedenk daarbij ook dat de atmosfeer bijna 100 km hoog is, waarvan vooral de onderste 15 km een rol speelt in de weersverwachtingen. Dus je hebt ook te maken met wind, temperatuur, luchtvochtigheid en luchtdruk op verschillende hoogtes! Het wordt dus een uitdaging om mensen goed te informeren en waarschuwingen zonder hulp van computers.
Daarom gebruiken meteorologen weermodellen om te assisteren in het maken van de weersverwachtingen. Een weermodel gebruikt computerberekeningen om de toestand van de atmosfeer, oftewel het weer, te beschrijven. Die berekeningen zijn gebaseerd op basis van natuurkundige wetten en wiskundige vergelijkingen.
Beschikbare weermodellen
Er zijn verschillende weermodellen beschikbaar, zoals het Amerikaanse GFS-model en het Europese ECMWF-model. Hier bij Buienradar gebruiken we deze weermodellen, alsook HiRLAM (het weermodel van het KNMI), Harmonie (ook van het KNMI) en UKMO (het weermodel van het Verenigd Koninkrijk). Soms wordt er een combinatie van weermodellen gebruikt.
Het ECMWF-weermodel: een supercomputer!
Weermodellen hebben niet altijd dezelfde resolutie. Dat betekent dat sommige weermodellen zoals Harmonie en HiRLAM met een hogere resolutie, een betere en meer detailleerde verwachting kunnen produceren. Maar deze weermodellen kunnen dan minder ver in de toekomst een verwachting leveren. Met een lagere resolutie kunnen weermodellen juist verder in de toekomst verwachtingen leveren, maar minder gedetailleerd. Daarom worden sommige modellen voor de korte termijn gebruikt (tot en met 48 uur vooruit) en andere juist voor een langere termijn (zoals 3 of meer dagen vooruit).
Verschillen in weer-apps
Weer-apps gebruiken niet allemaal dezelfde weermodellen. Sommige apps gebruiken een combinatie van weermodellen, waar andere alleen van één weermodel gebruik maken. De Buienradar-app gebruikt bijvoorbeeld een combinatie van het GFS- en het Harmonie-model om de neerslagverwachting voor de komende 3 uur te berekenen. Voor de verwachtingen per uur per plaats wordt een ander weermodel gebruikt. Het verschilt ook van weer-app tot weer-app.
Even een voorbeeld...
Afgelopen dagen vielen verspreid over het land enkele, soms fikse regen- en onweersbuien. Ook de rest van de week is er kans op buien. Morgen zitten de weermodellen juist niet op een lijn qua buien. In de afbeelding hieronder zie je de neerslagverwachting van 3 weermodellen voor morgen tussen 14:00 en 17:00 uur. Het ECMWF- en het KNMI-model duiden ongeveer in hetzelfde gebied neerslag aan. Het UKMO-model (in het midden) geeft weer neerslag in een groot deel van Noord-Holland aan. Daarbij zijn de buien volgens het UKMO-model heviger dan bij de andere twee weermodellen. In een dergelijke situatie beoordelen de meteorologen welk weermodel de juiste verwachtingen aanduiden.
De komende dagen
Dus morgen is er wat verschil tussen de weermodellen qua timing van de buien, maar de meeste geven aan dat de buien voornamelijk in de middag vanuit het zuiden over ons land trekken. Ook de rest van de week is er iedere dag kans op (onweers)buien. Daarnaast zijn er weinig veranderingen in de maxima en de minima. Overdag wordt het op de meeste plaatsen zomers warm en 's nachts wordt het niet kouder dan 15 graden.
Volgens de weermodellen blijft het ook de komende 14 dagen boven de normale 19 graden voor deze periode. Voor de onzekerheden van de meerdaagse weersverwachting kun je de pluim hier bekijken (een uitleg van de pluim vind je in de blog van 23 februari 2018).
