De winter staat voor de deur en dat betekent dat de kans op winterse neerslag ook weer toeneemt. Winterse neerslag kan in verschillende soorten uit de lucht komen allen. Hoe ze ontstaan, leg ik in deze blog uit.
Regen
De meest voorkomende neerslagsoort in Nederland is regen. Regen valt in tegenstelling tot sneeuw namelijk gewoon in alle seizoenen. Ook in de winter valt er regelmatig regen. Regen valt wanneer de temperatuur van de lucht waarin het valt, boven nul graden is. Vaak genoeg begint regen als sneeuw op grotere hoogten, maar smelt dan onderweg en komt als regen op de grond.
Sneeuw
Sneeuw is precies het tegenovergestelde van regen. Bij sneeuw is de hele luchtkolom waarin het valt namelijk onder nul. In een wolk bevinden zich ijskristallen. Deze ijskristallen plakken aan elkaar en wanneer ze groot genoeg en dus zwaar genoeg zijn, vallen ze als sneeuwvlokken naar beneden. Is de lucht waarin het valt droog en koud, dan vormt zich droge- of poedersneeuw. Deze vlokken zijn klein en plakken nauwelijks aan elkaar. De wintersport liefhebbers zijn erg blij met deze soort, al komt deze niet vaak in Nederland voor. Doordat er weinig water in deze "droge" sneeuw zit, reageert het niet goed op het strooien van zout.
Is de lucht iets vochtiger of warmer, dan krijg je al een soort van natte sneeuw. Deze sneeuw is licht gesmolten aan de buitenkant en bevat hierdoor meer water. Het is erg plakkerig en kan makkelijk compact worden, door bijvoorbeeld een auto die er over heen rijdt. Daarnaast kan het ook snel bevriezen, wanneer bijvoorbeeld 's nachts de temperatuur weer omlaag gaat.
Wordt er gestrooid voordat het compact gereden is, dan zal deze soort sneeuw wel goed reageren op het zout en smelten.
Winterse neerslag
Natte sneeuw
Dan is er nog de "echte" natte sneeuw. De lucht waarin dit valt is nog iets warmer. Hierdoor is een deel van de sneeuw al compleet gesmolten. Het is echter nog niet zo warm dat alle sneeuw smelt. Hierdoor valt er een combinatie van regen en sneeuw tegelijk. Meestal smelt de aanwezige sneeuw direct bij aanraking van de grond. Is de ondergrond koud, maar nog niet bevroren, dan kan natte sneeuw wel de grond nog verder afkoelen tot onder het vriespunt. Dan kan het dus door die natte sneeuw eventjes verraderlijk glad worden.
Korrelhagel
In de zomer vallen grotere hagelstenen dan in de winter. Dat heeft te maken met het feit dat de opgaande beweging in een winterse bui een stuk kleiner is. Een regendruppel wordt naar de koudere toppen van de wolk getransporteerd en bevriest daar om een ijskristal heen. Hierdoor vormt zich een kleine hagelsteen, om vervolgens naar beneden te vallen. Deze hagelstenen zijn in tegenstelling tot zomerhagel klein en poreus. Je kan ze zo fijnknijpen met je vingers, terwijl er zomers weleens ijsballen ter grootte van golfballen naar beneden vallen. Het wegdek zal niet heel snel heel glad worden van korrelhagel, ondanks dat het wel even wit wordt. In deze blog staat meer uitgelegd over korrelhagel.
Foto: Francisca Laureijs
IJzel
Dan is er nog een hele gevaarlijke variant, namelijk ijzel. IJzel ontstaat meestal aan het eind van een vorstperiode en is relatief zeldzaam. Hierbij vallen sneeuwvlokken door een warme laag lucht. Hierdoor smelten de vlokken en worden druppels gevormd. Vervolgens vallen deze druppels door een koude laag boven het aardoppervlak. Hierdoor wordt de temperatuur van de druppels onder het vriespunt, maar ze bevriezen niet. Dit fenomeen heet onderkoelde druppels. Zodra deze druppels het aardoppervlak raken, bevriezen ze direct en vormen zodoende een harde ijslaag. Zelfs als er al zout op ligt kan er zich een gevaarlijke ijslaag vormen.
Mochten de druppeltjes toch bevriezen is de koude onderste laag, dan vormen ze hele kleine ijskristallen. Dan spreken we over ijsregen. Deze ijsregen heeft hetzelfde effect als ijzel.
Naast dat ijzel heel gevaarlijk is kun je er ook veel pret van hebben...
Straatschaatsen. Foto: Gerrit Draaisma
Verwachting
De komende dagen komt er steeds koudere lucht aan vanuit het noorden en daardoor kan er af en toe wat winterse neerslag vallen. Dit zal vooral natte sneeuw zijn.
Meerdaagse