Met nog ruim een week tot kerst, rijst de vraag: krijgen we een witte kerst? Het antwoord lijkt helaas negatief. In deze blog bespreek ik de mogelijkheden.
Wat verstaan we precies onder een witte kerst?
Voor een officiële witte kerst in Nederland geldt dat er op zowel eerste als tweede kerstdag in De Bilt een gesloten sneeuwdek moet liggen. Dat betekent een sneeuwlaag zonder onderbrekingen, dus een eenzaam hoopje sneeuw voor de deur telt niet mee. Ook als het elders in Nederland vol ligt met sneeuw, maar De Bilt blijft groen, is er officieel géén sprake van een witte kerst. Andersom telt het wél als witte kerst als er alleen in De Bilt sneeuw ligt en nergens anders. Een bijzondere regel, toch?
Alleen als er in De Bilt zowel 1e als 2e kerstdag een gesloten sneeuwdek ligt telt dat mee in de statistieken als witte kerst.
Het kan dus gebeuren dat het in Groningen of Limburg volop winter is, maar De Bilt zonder sneeuw blijft, waardoor we geen officiële witte kerst hebben. Omgekeerd kan het ook: stel dat er in de nacht een lokale sneeuwbui over De Bilt trekt en die sneeuw blijft daar beide kerstdagen liggen, dan hebben we officieel een witte kerst.
Hoe zeldzaam is een "echte" witte kerst?
Een officiële witte kerst komt maar zelden voor. Sinds 1901, het begin van de metingen, hebben we in Nederland slechts acht keer een witte kerst gehad. De laatste keer was in 2010.
Sinds 1901 hebben we pas 8 keer een "echte" witte kerst gehad! In 2009 en 2010 zelfs 2 jaar achter elkaar.
En als we De Bilt buiten beschouwing laten?
Dan verandert het beeld. In sommige jaren lag er in andere delen van Nederland sneeuw, maar niet in De Bilt. Als we een sneeuwdek in bijvoorbeeld Groningen of Limburg óók meetellen, zouden we nog eens 21 sneeuwkersten kunnen bijschrijven. Toch blijft dit "officieus".
Als we ook een sneeuwdek op een andere plek in Nederland meetellen, ziet het beeld er heel anders uit.
2009 en 2010: twee bijzondere jaren
Wat er 14 jaar geleden gebeurde, was ronduit uniek. In 2009 en 2010 hadden we twee jaar achter elkaar een officiële witte kerst. Dat is uitzonderlijk, zeker in een land waar de kans op een witte kerst al niet groot is. Met de huidige opwarming van het klimaat lijkt die kans alleen maar kleiner te worden. Regen zal vaker de neerslagvorm zijn die we met kerst zien. Maar wie weet, het kan nog steeds, net zoals bij de Elfstedentocht.
En hoe zit het met deze kerst?
Voor dit jaar lijkt de kans klein. De verwachtingen wijzen op een gemiddelde temperatuur van 7 tot 8 graden overdag. 's Nachts blijft het ook ruim boven het vriespunt. De wind komt waarschijnlijk uit het noordwesten, wat het weer guur kan maken. De neerslag zal grotendeels vloeibaar zijn en tweede kerstdag verloopt vooralsnog iets droger vanwege een hogedrukgebied dat zich in de buurt opbouwt.
Kortom, de kans op een officiële witte kerst lijkt slechts 0-5%. Voor een onofficiële witte kerst, met sneeuw buiten De Bilt, schat ik de kans hooguit op 10%. Uitsluiten kunnen we niets, want de natuur blijft onvoorspelbaar. Fingers crossed!