Op het zuidelijk halfrond woeden momenteel maar liefst 6 tropische stormen! Dat komt niet vaak voor.

Het is een ongewone situatie: zes tropische stormen tegelijkertijd op het zuidelijk halfrond. Vier van deze stormen woeden rond Australië en de overige twee rond Madagaskar. 

Drie van deze stormen (Alfred, Seru en Rae) komen in het zuidwestelijk deel van de Stille Oceaan voor. Alle drie waren gisteren krachtig genoeg om als tropische cyclonen te worden geclassificeerd. De laatste keer dat er drie tropische cyclonen tegelijkertijd in de zuidwestelijke Stille Oceaan waren, was in januari 1999 toen Dane, Olinda en Pete actief waren. 

Mogelijke oorzaken voor de overvloed aan tropische cyclonen op het zuidelijk halfrond zijn onder meer zwakke windschering en hoge zeeoppervlaktemperaturen. Allebei deze kunnen worden toegeschreven aan La Niña.

Tropische cyclonen, orkanen en tyfoons

Behalve voor de naam, is er geen verschil tussen tropische cyclonen, orkanen en tyfoons. Het ligt aan waar deze stormen zich voordoen, welke naam ze krijgen. Orkanen komen voor in de Atlantische Oceaan en het oosten van de Stille Oceaa. Tropische cyclonen komen met name op het zuidelijk halfrond voor (behalve in de zuidelijke Atlantische Oceaan, daar heten ze ook orkanen). Deze tropische stormen zijn weer als tyfoons bekend in het noordwesten van de Stille Oceaan.

Een tropische cycloon is een diep lagedrukgebied met daarin enorme roterende 'wolkenmuren'. Deze wolkenmuren zijn eigenlijk banden/stroken met onweersbuien. Een cycloon gaat ook gepaard met verwoestende wind en soms ook wel een 'oog'. Dat is een gebied met weinig of geen wolken en geen wind in het midden van de cycloon, orkaan of tyfoon. 

Structuur van een orkaan. Rond de kern van het lagedrukgebied zijn er banden met stijgende warme lucht en dalende koude lucht. In de stijgende warme lucht ontstaan wolken en vervolgens regenbanden. In de dalende koude lucht zijn er juist "opklaringen". Daardoor vormen de bekende spiraalbanden rond de kern van een cycloon.

Een cycloon is een lagedrukgebied dat zijn oorsprong heeft in de Tropen. Er zijn enkele 'voorwaarden' nodig voor zo'n storm om te ontstaan, bijvoorbeeld een zeewatertemperatuur van zo'n 27 graden of hoger en genoeg instabiliteit in de atmosfeer dat buien kunnen gaan ontstaan. Verder moet er weinig verticale windschering aanwezig zijn. Verticale windschering is het verschil in windrichting en windkracht met hoogte. Dit is nodig voor deze onweersbuien om zich te gaan groeperen in grote clusters. Hierdoor wordt een stroom van warme, vochtige, snel stijgende lucht gecreëerd die cyclonisch begint te roteren, samen met de rotatie van de aarde. Dit is dan ook de reden waarom tropische stormen op het noordelijk halfrond tegen de klok draaien en op het zuidelijk halfrond juist met de klok mee. 

En dan nu over deze zes stormen...

Tropische cycloon Honde (momenteel boven het Mozambique-kanaal) trekt de komende dagen richting het zuidenpunt van Madagaskar en gaat na verwachting in kracht toenemen. Precies aan de andere kant van Madagaskar woedt tropische cycloon Garance. Deze lijkt wat krachtiger te gaan worden en zou potentieel als een cycloon met gemiddelde windsnelheden van zo'n 185 km/u en windstoten van rond 230 km/u op vrijdag over het eiland La Réunion trekken. Het laatst dat een cycloon van deze kracht over La Réunion trok, was cycloon Firinga in 1989. Ook het eiland Mauritius zou van Garance wat mee kunnen krijgen. 

Ten westen van Australië heeft tropische cycloon Bianca niet veel gevolgen. Er zijn namelijk geen landmassa in de onmiddellijke omgeving. Bianca is ook inmiddels aan het afzwakken. Tropische cycloon Alfred ten noordoosten van Australië zou misschien nog wel gevolgen kunnen hebben, vooral in het noordoosten van Queensland waar het volgende week aan land kan gaan. Dat is echter nog te ver weg en zorgt dus voor onzekerheid in de verwachting. Momenteel woedt Alfred met windsnelheden rond 140 km/u. 

Tropische cycloon Seru trekt momenteel in de omgeving van de eilandengroep Vanuatu. Tropische cycloon Rae teisterde de afgelopen dagen de eilandgroep Fiji. Rae is inmiddels behoorlijk afgezwakt. 

Gevolgen van tropische cycloon Rae op het eiland Kabara (deel van de Lau-eilanden van Fiji). Bron: @FijiOneNews via X

Het tropische cycloonseizoen op het zuidelijk halfrond strekt van november tot en met april.