"Het is hier nu al goed warm", zegt de Nederlandse Evelyn Clay met gevoel voor understatement. Ze zit deze zomer op Sicilië, het Italiaanse eiland waar ze al 35 jaar komt. Vandaag is het er officieel 34 graden. "Maar het voelt zeker als 40 graden. Het is drukkend, klam en warm. Je kunt deze dagen tussen 11.00 uur en 16.00 uur eigenlijk niet naar buiten. Je zit de hele dag te zweten, ook al zit je doodstil."
Temperatuur loopt op
Evelyn beheert een groep van acht vakantiewoningen bij het stadje Castiglione di Sicilia in het noordoosten van het eiland, pal ten noorden van de beroemde vulkaan Etna. De bevolking van Sicilië is wat hitte betreft wel wat gewend, zegt ze. "Maar deze temperaturen zijn toch uitzonderlijk. De temperaturen die eraan zitten te komen, gaan net een paar graden boven wat je aankan. Wij houden het wel uit, maar voor oudere mensen is dit echt zwaar."
Over de hitte in Zuid-Europa maakten we gisteren deze video:
De autoriteiten hebben verschillende waarschuwingen uitgegeven: blijf binnen, drink voldoende water. Volgens vooruitzichten loopt het de komende week op. "Sommige lokale media hebben het erover dat het misschien wel richting de 50 graden gaat", zegt Evelyn.
Meteoroloog William Huizinga van Buienradar tempert die verwachting: "We zien vandaag op enkele plekken in Zuid-Europa dat het boven de 40 graden komt. Op Sicilië was het vandaag zo'n 34 graden. Maar het wordt daar komende week zeker warmer. De temperaturen in Noord-Afrika liggen nu rond de 43 graden. Die warme lucht trekt naar Europa en Sicilië. Tegen volgende week woensdag is ruim boven de 40 graden daar goed mogelijk."
Evelyn Clay op haar geliefde Sicilië.
De Sicilianen zijn er meer gelaten over dan bezorgd, zegt Evelyn. "Hier neemt men het leven zoals het komt. Iedereen houdt zich uitermate rustig, en blijft thuis, of in elk geval binnen. Straten en terrassen zijn verlaten. Wie de horeca bezoekt, gaat binnen in de airco zitten. Winkelstraten blijven leeg."
Koel op de vulkaan
Zelf heeft ze geluk dat ze aan de voet van de Etna zit, en niet in een stad als Palermo of Catánia. "In de steden is het nu helemáál niet uit te houden. Wij zitten hier op 500 meter boven zeeniveau, dat scheelt al."
Evelyn adviseert haar overwegend Nederlandse gasten - vakantiegangers willen er tenslotte wel opuit - nu twee dingen: een wandeling op de Etna, of naar de Alcantara-kloof. "Op de Etna is het altijd 10 tot 20 graden kouder. En door de kloof stroomt een rivier van koud water, waar mensen verkoeling zoeken. Andere activiteiten zijn eigenlijk niet mogelijk op dit moment."
Klagen over regen, klagen over hitte
Hoewel, dat eerste biedt nu ook niet de verkoeling die het normaal biedt: "Vanochtend kwam een gids gasten ophalen. Ik zei: fijn, lekker koel op de vulkaan. Maar hij zei dat het daar nu toch ook erg warm is."
Overigens vindt ze het opvallend dat het nu zo heet is, terwijl de zomer aanvankelijk lang op zich liet wachten: "In mei was het nog heel lang regenachtig en koud. Toen klaagde iedereen daarover, nu klagen we weer over het andere uiterste, de hitte."
En, wat doet Evelyn zelf bij dit weer? "Ik heb de receptie van buiten naar binnen verplaatst. En verder moet het zwembad opvallend veel schoongemaakt worden deze dagen - vooral aan de binnenkant. Daar besteed ik veel tijd aan."
Klussen in geboortepak
Tommaso Gerarci (62) - 'mijn naam is Italiaans, maar ik kom uit Groningen' - verblijft al 30 jaar lang de helft van het jaar op Sicilië, waar hij een stuk land heeft in de noordelijk kuststad Cefalù. Hij zegt nog vrij weinig last te hebben van de hitte. "Ik geloof dat ik me door de tijd heb aangepast aan dit klimaat. Het is wel zo dat je nu echt niet in de volle zon moet zijn. Je brandt weg. Na twee minuten moet je maken dat je weg komt."
Maar, zegt hij, in de schaduw is het best uit te houden. Klussen doet hij normaal gesproken ook gewoon in de volle zon, maar deze dagen alleen als de zon nog niet te hoog staat: "Ik heb hier privacy, dus ik kan in mijn geboortepak werken. Je druipt alsnog van het zweet, maar ik stel me daarop in, daarom hou ik het vol. Daarna wel gauw onder de douche natuurlijk, en bijkomen in de schaduw. Van airco hou ik niet, maar ik heb binnen wel een ventilator staan."
Tommaso gerarci met schoonzus Bilja en haar moeder onder de olijfboom.
Bijkomen doet hij graag op zijn veranda, die hij rond zijn kleine huisje heeft gebouwd, of onder de olijfboom. "Dankzij die veranda kan ik lekker buiten zitten. Ik zit ook graag onder de olijfboom. Om mysterieuze redenen is het onder die olijfboom altijd wat koeler. De lucht zelf is op dit moment nog niet zo drukkend klam en heet gelukkig, dus in de schaduw kun je goed leven als je stilzit."
Psychologische beproeving
Ook Gerarci heeft meegekregen dat het de komende week nog warmer gaat worden, maar echt zorgen maakt hij zich niet. "In geval van nood spring ik bij mijn broer, die ook mijn buurman is, in het zwembad. Zelf heb ik zo'n kunststof zwembad, maar dat is alleen bedoeld als watervoorraad, voor het geval er brand uitbreekt. Want dat is wel een risico bij deze hitte. Ik heb al een paar keer een douche gehad van zo'n blusvliegtuig dat een lading water stortte."
Voor toeristen die de warme delen van Zuid-Europa bezoeken tijdens de hittegolf heeft hij nog wel twee tips: "Verplaats je vooral niet in een auto. Je stikt de moord en je staat vast in de stad. Neem een scooter. En, een geheime tip: eet watermeloen. Of dat verkoelt? Nou, misschien ook wel, maar het hoort gewoon bij het leven tijdens een hittegolf. De watermeloen helpt je vooral de hitte te accepteren. Hij helpt je psychologisch om de beproeving te doorstaan."
Hitte in Europa
41 tot 45 graden in Italië, 40 tot 47 graden in Spanje, 40 in Griekenland en op de Balkan: de komende week zucht Zuid-Europa onder een hittegolf. Oorzaak is een hogedrukgebied boven de Middellandse Zee, zegt meteoroloog Nicolien Kroon van Buienradar. "Dat zorgt voor aanvoer van warme lucht vanuit Afrika - in Marokko en Algerije wordt het 49 graden. Dat brengt de temperatuur in Zuid-Europa omhoog."
"Ik kan 10 tot 15 dagen vooruitkijken, en het blijft heet en droog," zegt Kroon. "Met het huidige klimaat komt het steeds vaker voor. Het wordt steeds 'gewoner', en het wordt iets waarmee we moeten dealen als het klimaat blijft opwarmen."
De temperatuurverwachting voor morgen.